Thời gian gần đây truyền thông Saudi Arabia, mà cụ thể là tờ Arriyadiyah đã nhắc lại các trận đấu vòng loại World Cup 2002 từ 20 năm trước giữa đội tuyển nước này và đội tuyển Việt Nam. Họ tin rằng với sự áp đảo trong quá khứ, kết quả của trận tái đấu trong khuôn khổ vòng loại thứ 3 World Cup 2022 sắp tới sẽ không có nhiều sự khác biệt.

Tháng 2/2001, đội tuyển Việt Nam khi đó có trong đội hình những danh thủ mà người hâm mộ bóng đá Việt Nam lâu năm chắc chắn sẽ nhớ mặt thuộc tên như Nguyễn Hồng Sơn, Nguyễn Văn Sỹ, Nguyễn Việt Thắng, Nguyễn Phi Hùng,...Dưới sự dẫn dắt của HLV Edson Silva Dido, đội bóng áo đỏ hành quân đến Saudi Arabia thi đấu vòng loại bảng 10 World Cup 2002.

Trận lượt đi diễn ra vào ngày 12/2 ở Dammam. Không quá lâu để chủ nhà tìm được mành lưới tuyển Việt Nam. Ngay phút thứ 18 Talal Al-Meshal sút tung lưới thủ môn Trần Minh Quang. Tới phút thứ 30, Sami Al-Jaber ghi bàn trên chấp 11m nâng tỉ số lên 2. Hai cầu thủ này thay nhau ghi bàn để khép lại trận đấu với tỉ số 5-0. Ở trận lượt về 7 ngày sau đó tại Riyadh, tuyển Saudi Arabia tiếp tục thắng đậm 4-0, tổng tỉ số sau 2 lượt trận là Saudi Arabia 9-0 Việt Nam.

Đẳng cấp là quá chênh lệch, tuyển Saudi Arabia khi ấy là nhà đương kim á quân Asian Cup 2000. Họ cũng vừa có 2 lần dự VCK World Cup liên tiếp. Trong khi đó đội tuyển Việt Nam chủ yếu vẫn chỉ quanh quẩn trong khu vực Đông Nam Á. Thành tích đáng chú ý nhất của bóng đá Việt Nam cho đến trước 2 trận đấu kể trên là vào đến chung kết Tiger Cup 1998 (tiền thân của AFF Suzuki Cup).

Arriyadiyah dường như vẫn cho rằng, sự cách biệt về đẳng cấp giữa 2 đội tuyển vẫn như thời điểm 2001. Họ có lý khi nhìn vào BXH FIFA tháng 8/2021, tuyển có biệt danh "Chim ưng xanh" vẫn hơn ĐT Việt Nam đến 31 bậc (Saudi Arabia hạng 61, Việt Nam hạng 92). Tuy nhiên, dù cố tình hay hữu ý, tờ báo này đã bỏ qua góc nhìn tổng thể về sự phát triển của bóng đá Việt Nam trong 2 thập kỷ qua.

Bóng đá, cũng như mọi khía cạnh khác của cuộc sống, là luôn thay đổi. Sau vòng loại World Cup 2002, bóng đá Việt Nam có những chuyển biến tích cực. Tại SEA Games 22 năm 2003 trên sân nhà, U23 Việt Nam trình làng thế hệ cầu thủ ưu tú gồm Công Vinh, Văn Quyến, Thanh Bình, Quốc Vượng, Tài Em, Minh Phương, Dương Hồng Sơn, Huy Hoàng,...Họ đã gây được tiếng vang lớn khi vào chơi trận chung kết gặp kình địch Thái Lan và chỉ để thua sát nút 1-2.

Rất nhiều gương mặt của lứa cầu thủ này đã tiến bộ và trở thành trụ cột ở đội tuyển quốc gia những năm sau đó. Tháng 7/2007, đội tuyển Việt Nam lần đầu tiên lọt vào vòng knock-out Asian Cup và để thua nhà vô địch Iraq. Số phận đã cho bóng đá Việt Nam tái ngộ bóng đá Saudi Arabia, lần này là tại vòng loại cuối cùng của Olympic Bắc Kinh 2008.

Trên sân Mỹ Đình, các cầu thủ vùng Vịnh đã phải mướt mồ hôi mới có thể ra về với 1 điểm. Olympic Việt Nam không hề e ngại chơi ăn miếng trả miếng sau hồi còi khai cuộc. Dù Olympic Saudi có chút nhỉnh hơn nhưng thủ môn Đức Cường đã thi đấu quá chắc chắn. Ở mặt trận tấn công, các cầu thủ tấn công của Việt Nam vẫn triển khai được các pha bóng uy hiếp cầu môn đối phương.

Cuối hiệp 1, Anh Đức đối mặt thủ môn nhưng cú sút của tiền đạo này không đủ hiểm. Phút 66, từ pha phạt góc của Vũ Phong, Công Vinh chạy cắt đánh đầu tung lưới Olympic Saudi Arabia, phong cách ghi bàn sẽ trở thành thương hiệu của anh sau này. Có được bàn thắng dẫn trước, các cầu thủ áo đỏ dồn đối phương vào thế bị động và phải đến phút 80, Naif Hazazi mới ghi bàn gỡ hòa. Sau 6 năm kể từ ngày các đàn anh bị vùi dập tại vòng loại World Cup, thế hệ Olympic Việt Nam 2007 đã cho thấy sự tiến bộ của bóng đá Việt Nam.

Thời gian trôi nhanh, khi mà lá thăm đưa đội tuyển Việt Nam vào bảng B vòng loại cuối cùng World Cup 2022, đây sẽ là thế hệ thứ 3 của bóng đá Việt Nam chạm trán các đại diện Saudi Arabia. Sau 14 năm, đội tuyển Việt Nam đang bước vào 1 chu kỳ thành công mới, đặc biệt là kể từ khi HLV Park Hang-seo nhậm chức. Chính việc có mặt ở vòng loại thứ 3 khu vực châu Á lần đầu tiên trong lịch sử đã là minh chứng cho sự khác biệt của hiện tại so với 20 năm trước. 

Sau 3 thế hệ, từ chỗ 1 đội bóng không mấy thành công tại Đông Nam Á, giờ đây các "Chiến binh sao vàng" đã là số 1 khu vực, từng thi đấu sòng phẳng với các "ông lớn" châu Á như Hàn Quốc và Nhật Bản tại Asiad 2018 và Asian Cup 2019.

Lần hành quân đến Saudi Arabia này, đoàn quân của HLV Park Hang-seo đang mang đến 1 phong thái quyết chiến. Họ lao vào tập luyện trong ngày đầu tiên đặt chân đến Riyadh, khi mà cơ thể còn chưa kịp thích nghi với điều kiện thời tiết và chênh lệch múi giờ. Trong cái nóng khô của vùng Vịnh, các cầu thủ Việt Nam vẫn có thể nuốt trọn giáo án, thậm chí 1 vài cầu thủ còn ở lại tập thêm sau khi kết thúc buổi tập. Đó là 1 phong thái còn hơn cả sẵn sàng, trước thềm trận đấu đầu tiên của vòng loại thứ 3 World Cup 2022

Tờ Arriyadiyah không sai khi nhắc lại lịch sử, bởi lẽ nó luôn là bài học cho hiện tại và tương lai. Tuy nhiên, chúng ta không nên quá tập trung vào những gì đã diễn ra trong quá khứ mà nảy sinh tâm lý tự ti (hoặc là tự mãn). Có lẽ đội tuyển Saudi Arabia nên thận trọng, còn NHM đội tuyển Việt Nam sẽ tự tin hơn, bởi ở lần tái đấu vào 1h00 sáng 3/9 tới, sẽ không có những tỉ số cách biệt.

Thành Đạt