Khi phóng viên của Bleacher Report tìm đến ngôi nhà ba tầng màu be ở vùng ngoại ô giàu có của thủ đô Dakar, Senegal, chào đón họ là một phụ nữ, mẹ của Ali Dia. Bà rất tự hào về gia đình của mình, với ông chồng là một nhà ngoại giao đã nghỉ hưu còn bản thân bà từng là giáo viên. Và con trai bà, Dia, có bằng Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh của Đại học San Francisco năm 2003 ở tuổi 38.

Tuy nhiên, điều mà tất cả quan tâm ở đây là sự nghiệp bóng đá của Dia. Khi đề cập đến chuyện đó, mẹ của Dia buồn rầu nói rằng "đây là câu chuyện mà chúng tôi đã cố quên đi, và bây giờ khi gợi lại giống như đưa lưỡi dao vào vết thương cũ".

Cách đây 24 năm, Dia đã chủ mưu trong một cú lừa khét tiếng đủ biến anh ta thành một huyền thoại của Premier League dù chỉ ra sân vỏn vẹn 53 phút.

Vào một buổi chiều năm 1996, HLV Graeme Souness của Southampton đang ngồi trong văn phòng và bất ngờ nhận được cú điện thoại. Ở đầu dây bên kia, một người tự xưng là George Weah nói rằng có cậu anh em họ đang ở Anh và tìm kiếm một CLB.

Mà Weah là ai kia chứ? Vừa mới năm trước tiền đạo khoác áo Milan đã giành Quả bóng Vàng. Đó là một siêu sao đáng ngưỡng mộ của bóng đá thế giới. Dĩ nhiên lời giới thiệu từ anh ta rất có trọng lượng. Mà Souness vào thời điểm ấy luôn cố gắng xoay sở để lấp đầy đội hình với ngân sách eo hẹp. Ông kiếm được không ít cầu thủ tốt từ các cuộc thử việc bất chợt kiểu này. Vì vậy, lập tức đồng ý để "anh em họ của Weah" tới trung tâm huấn luyện ở Staplewood.

Sáng thứ Hai, Dia xuất hiện. Nhưng chỉ sau 5 phút, Souness nhận thấy anh chàng này không xuất sắc gì cho lắm. Song có lẽ vẫn bị cám dỗ bởi lời giới thiệu từ Weah, ông không nghĩ rằng anh ta quá tệ. Vì vậy, để đối phó với tình trạng thiếu thốn nhân sự vì chấn thương, đã giữ Dia lại.

Tới thứ Sáu, Dia có buổi tập đầu tiên với các đồng đội, bao gồm cả ngôi sao Matt Le Tissier. "Mọi người bảo cậu ta đang thử việc. Tôi tự tin cậu ta sẽ không được ký hợp đồng bởi chất lượng rất thấp", huyền thoại của Southampton kể lại.

Rồi chiều thứ Bảy, Le Tissier cùng các cầu thủ bước vào phòng thay đồ để chuẩn bị cho trận đấu với Leeds. Thật ngạc nhiên, Dia cũng ở đó. Khi ấy họ chỉ nghĩ rằng, hay đấy, cậu ta sẽ là khán giả theo dõi trận này. Riêng Le Tissier thì đoán, có lẽ anh chàng này chiến thắng một cuộc thi ở hội chợ, và phần thưởng là được tập luyện cùng các cầu thủ, đến thăm phòng thay đồ và xem trận đấu.

Ấy vậy mà Dia, hay chính xác là Souness, khiến tất cả sốc nặng. Gã lính mới vụng về lại có mặt trên băng ghế dự bị. Và khi Le Tissier chấn thương ở phút 32, Souness quyết định tung Dia vào sân. Anh ta là tiền đạo duy nhất mà ông có.

Dia đã có cơ hội làm nên lịch sử khi băng vào khu cấm địa từ cánh phải và nhận đường chuyền của đồng đội, sau đó tung ra cú sút. Tuy nhiên thủ môn của Leeds đã cản phá không mấy khó khăn, ngăn Dia có được bàn thắng ngay trận ra mắt.

Sau đó chỉ còn là nỗi xấu hổ, như Le Tissier nói. "Cậu ta chạy lăng quăng như thể chú nai Bambi trên băng", anh kể lại, "Ở bên ngoài, chúng tôi nhìn nhau theo kiểu, gã đần này đang làm cái quái gì vậy? Cậu ta trông thật vô vọng. Khi HLV đặt hắn vào ghế dự bị, bọn tôi đã sốc nặng. Rồi ông ta lại tung hắn vào sân, tôi đã hỏi đi hỏi lại, ông có chắc không đấy? Sau khi chứng kiến những gì hắn làm trong 53 phút, HLV lại lôi hắn ra. Thật điên khùng".

Kết thúc màn trình diễn thảm họa và lố bịch, Dia bốc hơi không tăm tích. Và đó là lúc để những người Southampton nhận ra, họ đã bị hố nặng. Dia không phải anh em họ của Weah. Thậm chí cũng không quen biết siêu sao đang chơi cho Milan. Và Dia cũng chưa từng đá cho ĐTQG Senegal hay PSG như anh ta giới thiệu.

Thực tế là Dia chỉ ký hợp đồng với một đội bóng chuyên nghiệp đầu tiên khi 28 tuổi, với AL Chateaubriant ở giải hạng 5 Pháp. Rồi anh ta đến FinnPa, một CLB của Phần Lan. Tại đây, Dia kiếm được mức lương cao nhất đội với một lý lịch tự tạo hoành tráng, kèm thêm cái mác "anh em họ của Weah". Anh bị thải loại chỉ sau 5 lần ra sân vì quá nghiệp dư. Ngay cả các CĐV cũng hoài nghi rằng Dia có thực sự là một cầu thủ hay không, khi việt vị liên tục và phá hỏng các cuộc tấn công của… đội nhà.

Dia còn lừa thêm một CLB Phần Lan khác trước khi sang Đức, và cuối cùng là tới Anh. Trước khi có 53 phút ra sân tại Premier League trong màu áo Southampton, Dia đã cố gắng thuyết phục nhiều CLB. Tuy nhiên, như HLV Tony Pulis của Gillingham nói, "sau màn thử việc, tôi kết luận rằng đó là một cầu thủ kém cỏi". Bằng cách nào đó, Souness và Southampton lại bị lừa.

Sau vụ đó, cả thế giới truy lùng Dia là ai. Và bà mẹ khốn khổ của anh ở Senegal khổ sở trước cáo buộc, con trai bà là kẻ lừa đảo. Bà chưa bao giờ muốn Dia trở thành cầu thủ. Bà chỉ yêu cầu Dia tập trung vào việc học và nối tiếp truyền thống gia giáo của gia đình.

Đến năm 38, Dia cuối cùng cũng có thể làm bà vui khi đoạn tuyệt hẳn với bóng đá, thôi lừa phỉnh mọi người và lấy về tấm bằng Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh. Nhưng nhiều năm sau, người ta vẫn sẽ không quên cú lừa kinh điển mà anh ta tạo ra.

THANH ĐÌNH