(Tổ Quốc) - Ứng xử ra sao trước những tò mò và thay đổi này của con là thắc mắc không chỉ của riêng bậc phụ huynh nào.
Thế hệ trước thường sử dụng những câu như "Khi nào lớn lên thì sẽ hiểu" để đối phó với những câu hỏi nhạy cảm liên quan đến giới tính của trẻ con. Tuy nhiên, trong thời đại ngày nay, mức độ cởi mở của xã hội ngày một cao, các chương trình Internet, tivi thúc đẩy sự tò mò, tìm hiểu của trẻ, khiến trẻ trưởng thành sớm hơn trước rất nhiều.
Vì thế, nhiều người cho rằng, sự trì hoãn trò chuyện thẳng thắn với con về tình dục để bảo vệ chúng là không cần thiết. Ngược lại, cần phải giáo dục cho trẻ những kiến thức này có thể giúp chúng lớn lên khỏe mạnh.
Tiểu Di (Trung Quốc) năm nay vừa tròn 13 tuổi. Mẹ Tiểu Di thường bận rộn với công việc và rất ít thời gian chăm sóc con cái. Tuy nhiên dạo gần đây, người mẹ cũng cảm thấy con gái mình có gì đó thay đổi. Không chỉ cơ thể phổng phao, trổ mã mà tâm lý cũng thất thường. Bé thường đi ngủ sớm, đóng cửa phòng không cho ai vào, xa cách, ít trò chuyện cùng bố mẹ.
Một hôm mẹ Tiểu Di thức dậy đi vệ sinh giữa đêm. Thấy đèn phòng con gái vẫn còn sáng, cửa lại quên đóng, trong phòng phát ra tiếng động, tưởng con bị bệnh bà mẹ ghé mặt vào xem thì chết lặng trước cảnh tượng trước mắt. Thì ra con bé đang tự mình "tìm cảm giác". Vừa xấu hổ vừa hoảng hốt, chị định gọi con nói cho rõ nhưng may sao đã kiềm chế bản thân, không quấy rầy đứa trẻ mà chỉ lặng lẽ đóng cửa lại.
Chồng chị cũng rất hoảng hốt khi biết chuyện, anh nghĩ rằng nên chấn chỉnh con thật nghiêm túc. Nhưng chị nói với chồng mình: "Đây là câu chuyện giữa phụ nữ với nhau. Hãy để em tự giải quyết, tin em".
Dù vậy, chị vô cùng bối rối: Giả vờ như không thấy? Sự im lặng của mình có thể giúp bảo vệ lòng tự trọng của con, nhưng sau đó, sự việc lặp lại và con có hành động quá trớn hơn với người khác giới thì sao. Chỉ trích ư? Con bé sẽ bị sốc, chị cũng sợ mình có thể làm tổn thương con, khiến nó hiểu sai về thủ dâm hay tình dục là một thứ xấu xa.
Người mẹ đã nói chuyện với con gái về điều này vào ngày thứ 2. Thay vì trách cứ đứa trẻ, cô nói với con về việc giáo dục giới tính và trao đổi với đứa trẻ những lúc rảnh rỗi, để con hiểu rõ hơn về bản thân mình.
Chị cho con biết, thủ dâm không xấu nhưng lại không tốt cho sức khỏe, cho cả tinh thần, quan hệ bạn bè và chuyện học tập. Để giúp con giải tỏa tâm sinh lý, bà mẹ cũng cho con tham gia những môn thể thao, vận động thân thể; nâng cao khả năng làm việc bằng trí óc (cho con tham gia các câu lạc bộ đọc sách, định hướng và khơi gợi mục tiêu cuộc sống) để hướng niềm say mê của con vào đọc sách, học tập và rèn luyện thể chất…
Cha mẹ có thể hướng dẫn con cái như thế nào?
Trong mắt cha mẹ, con mình dù lớn vẫn chỉ là trẻ con. Thế nhưng bọn trẻ ngày nay lớn nhanh hơn chúng ta tưởng. Hoang mang, tức giận, thất vọng... là cảm xúc của nhiều phụ huynh khi phát hiện con xem hay hành động theo phim đen.
Có người hốt hoảng cấm đoán. Có người khi thấy con phát triển tính dục sớm thì tỏ thái độ không bằng lòng, đe nẹt, coi đó là hành vi đáng xấu hổ. Khi thấy bố mẹ có thái độ cấm đoán, đe nẹt nhiều em không những không từ bỏ mà còn "rút lui vào bí mật" bằng vỏ bọc ngoan ngoãn, hiền dịu nhưng đằng sau đó vẫn chứa chất bản năng sôi sục. Các em vì thế càng đóng kín cửa với bố mẹ, tự tìm tòi qua bạn bè, sách vở và mạng Internet.
1. Mua sách "giáo dục giới tính" để trẻ biết
Cha mẹ khi giáo dục con cái luôn khó nói ra những kiến thức "giới tính", nghĩ rằng kể ra thì xấu hổ, đến khi con cái lớn lên sẽ hiểu, nhưng đây là suy nghĩ sai lầm, nhất là đối với các em ở lứa tuổi vị thành niên. Chúng tò mò về kiến thức giới tính là điều không thể tránh khỏi, trước tình hình đó, chúng ta cũng nên hướng dẫn con đúng cách, hiện nay có rất nhiều sách giáo dục giới tính cho trẻ đọc ở các nhà sách, chúng ta có thể cho trẻ hiểu biết thực tế hơn qua sách báo.
2. Nói với trẻ về những thay đổi tâm lý và thể chất
Sau khi trẻ bước vào tuổi dậy thì, cha mẹ cần có sự hướng dẫn chính xác và nói với trẻ rằng cơ thể con phát triển bình thường, chứng tỏ con đã từ từ trở thành người lớn, vì trong giai đoạn dậy thì, do sự gia tăng nội tiết tố ở trẻ em, cả nam và nữ sẽ nổi bật về đặc điểm ngoại hình và khi lớn hơn, suy nghĩ cũng thay đổi như tò mò về người khác phái,… Khi gặp những vấn đề này, chúng ta cần trao đổi với con và giải thích chính xác.
3. Dạy trẻ biết cách chăm sóc bản thân
Cha mẹ sau khi phát hiện ra bí mật thì phải biết tôn trọng sự riêng tư của con, chứ không nên chỉ trích vội vàng, vì như thế bạn rất dễ làm tổn thương lòng tự trọng của con cái, và nhất là cha mẹ có con gái thì càng phải học cách giáo dục kỹ lưỡng. Cách bảo vệ bản thân, cảnh giác với người lạ khi ra ngoài, bảo vệ quyền lợi của mình khi bị bắt nạt, không tiếp xúc thân mật quá nhiều với người khác giới.
Tuổi mới lớn là một trong những trải nghiệm ai cũng trải qua, cha mẹ chỉ có thể giúp con lớn lên một cách lành mạnh bằng cách hướng dẫn con cái đúng cách, điều quan trọng nhất là phải đối mặt với những đứa trẻ đang ở tuổi vị thành niên, đừng bao giờ mù quáng chỉ trích hay dạy cho chúng một bài học, vì chúng đang ở trong tâm thế nổi loạn.
Hiểu Đan