(Tổ Quốc) - Trong thời điểm dịch virus Covid-19 đang diễn biến phức tạp trên thế giới, cũng như tại Việt Nam, nhiều người lại cho rằng bồ kết là một loại "thần dược" giệt virus Covid-19 khiến giá lên cao ngất ngưởng.
Từ trong Tết, bồ kết cùng các loại lá thơm khác được nhiều người mua để tắm gội với mong muốn thanh tẩy điều xui bước sang năm mới, tuy nhiên chỉ sau Tết không lâu, bồ kết bỗng nhiên "hót" trở lại và được nhiều người săn đón để làm một "nhiệm vụ" khác.
Loại quả gần gũi, thường dùng để gội đầu, làm mượt tóc thường ngày chỉ có giá rẻ bèo từ 100.000 đồng đến 120.000 đồng nay tăng gấp đôi, được người dân đua nhau mua về xông nhà diệt khuẩn trong mùa dịch viêm đường hô hấp do virus Covid-19.
Tìm đến những khu chợ lớn nhỏ của Hà Nội như chợ Cầu Giấy, chợ Nghĩa Tân, chợ Quan Hoa (TP Hà Nội) tại đây thứ mặt hàng này được nhiều cửa hàng khô bày bán với giá khác nhau, từ 180.000-200.000 đồng/kg.
Bồ kết được bán rất nhiều vào những ngày này cũng là điều khá bình thường.
Bởi bồ kết có khá nhiều công dụng hữu hiệu, giúp ích trong đời sống thường ngày đặc biệt là chuyện gội đầu.
Tuy nhiên, nhiều người mua bồ kết về trong thời điểm này để dùng cho những việc khác...
Chia sẻ về câu chuyện đốt hoặc xông qua bồ kết để diệt virus Covid-19, cô Trần Thị Bé (tiểu thương chợ Nghĩa Tân) chia sẻ: "Cái này là làm theo kinh nghiệm dân gian thôi. Chứ diệt được vi khuẩn hay virus không thì tôi không dám chắc. Nhưng làm cho yên tâm, vì thường các cụ từ trước đến nay những thời điểm có dịch cúm hay mùa lạnh gây viêm đường hô hấp thường sử dụng quả bồ kết khô để cho lên than hoa hay cho vào nồi nước xông trong nhà, mùi hương dễ chịu và cũng thấy dễ thở hơn".
Giá cho 1 lạng bồ kết vào thời điểm này.
Cô Ngô Thị Hải (tiểu thương bán hàng khô ở chợ Nghĩa Tân) cũng chia sẻ: "Từ mùa dịch đến nay, cũng có khá nhiều người hỏi, mỗi người mua ít thì vài lạng, người mua nhiều thì vài cân quả bồ kết khiến các cửa hàng đua nhau bày bán. Mặt hàng này khi mua về, bây giờ nhiều người làm cho nhanh thường sẽ cho quả bồ kết khô vào đĩa, rồi dùng cồn khô hoặc cồn nước tưới lên và đốt, chỉ sau vài phút mùi hương của loại quả này bốc lên rất dễ chịu".
Chỉ trong thời gian tìm hiểu về loại mặt hàng đang hút khách này, khá nhiều bà nội trợ đã đến hỏi mua về để xông nhà. Chị Chu Thị Tuyết Chinh (trú tại quận Cầu Giấy, TP Hà Nội) là một người trong số đó, chị Chinh cho biết đây không phải là cách làm mới, thường như trước kia chỉ hay đốt bồ kết xông khi bị ho, ngạt mũi, hay khi đi đám hiếu về. Trong những ngày cả nước đang lo lắng về tình hình dịch do virus Covid-19 chị càng cẩn trọng hơn khi ngày nào cũng đốt bồ kết trong nhà với mong muốn giảm thiểu được sự ảnh hưởng của dịch bệnh tới gia đình.
Không chỉ là các chị, các anh cũng đến tìm mua bồ kết, chắc là nghe theo lời vợ cũng nên.
Những chuyện trớ trêu kể từ khi nhiều người mang bồ kết về đốt
Điển hình là chuyện của chị Hòa (hiện ngụ ở quận 7 TP.HCM) kể lại: "Tối đó khi cả nhà tôi đang ngồi xem tivi thì tự nhiên ngửi được mùi khói nồng nặc ngày một rõ dần ở phía trước cửa. Mới đầu tôi cứ nghĩ là hàng xóm lại đốt giấy tiền vàng bạc như thường khi, nhưng đến khi khói càng ngày càng nồng và rõ thì thôi lại tá hỏa chạy ra xem vì sợ cháy thì mới biết nhà đối diện đang đốt bồ kết với lá bưởi để diệt virus".
Hay khổ nhất là mấy ông chồng khi không nghe theo lời vợ về công dụng của việc đốt trái bồ kết mà xảy ra chuyện lục đục, cãi vả. "Tôi chẳng biết cô ấy làm gì mà cứ cầm cái chậu lửa nhỏ đi hơ khắp nhà. Tới khi biết cô ấy đốt bồ kết thì tôi có giải thích rằng nó không như lời đồn nào ngờ bị mắng cho sấp mặt. Bảo tôi không biết lo lắng cho gia đình mà suốt ngày cứ bàn ra..." - anh Lễ hiện sống ở quận 2 TP.HCM cho biết.
Thử nghiệm đốt bồ kết tại nhà sẽ như thế nào?
Áp dụng theo phương pháp của các chị em ở chợ chia sẻ, chúng tôi đã mua về vài lạng bồ kết và đốt bằng cồn 90 độ với "niềm tin diệt được virus ?" để xem sẽ xảy ra hiện tượng gì.
Bồ kết lúc đầu khá khó cháy và còn tỏa ra một mùi cháy nhưng đâu đó cũng có chút hương thơm từ quả bồ kết quen thuộc. Lúc này nhiều chị em sẽ bắt đầu mang đi khắp các ngõ ngách trong nhà để có thể "diệt được virus và vi khuẩn", hoặc cũng có người đặt ở giữa nhà cho khí tự động lan tỏa.
Nhưng nó hoạt động và hiệu quả ra sao thì...
Nghe chuyên gia nói gì về điều này?
Theo Bác sĩ Lại Thanh Hà - Trưởng khoa khám bệnh (Bệnh viện Thanh Nhàn, TP Hà Nội) cho biết việc nhiều người nhớ đến phương pháp đốt quả bồ kết xông nhà này là do trong thời điểm dịch SARS 2003, một số chuyên gia của Viện Lâm sàng Nhiệt đới có khuyên người dân nên đốt quả bồ kết và mở cửa thông thoáng, lưu thông không khí trong phòng chính là yếu tố quan trọng làm giảm nguy cơ lây bệnh, giảm độ cô đặc của virus trong môi trường.
Chia sẻ về vấn đề này dưới góc độ chuyên gia, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh – chuyên gia trong ngành công nghệ sinh hoạch và thực phẩm cho biết, phương pháp đốt bồ kết xông nhà là được mọi người hay làm vào mùa đông để chống nghẹt mũi. Khói bồ kết giúp saponin và các hợp chất khác thăng hoa, lẫn trong khói, lan tỏa vào đường hô hấp, bám đọng vào niêm mạc và phát huy tác dụng chống mầm bệnh.
Đồng thời khói bồ kết giúp chống suy giảm hô hấp, thở khó. Các nhóm flavonozid có trong bồ kết tham gia bảo vệ thành mao mạch, duy trì sự bền vững của mao mạch, hạn chế xuất huyết…
Mùa này thời tiết thường xuyên nồm ẩm, mọi người cũng thường xuyên đốt bồ kết để cho thơm nhà, bởi bồ kết có hương thơ, khi hít thở cảm giác dễ chịu. Ngoài ra, đốt bồ kết còn có tác dụng chống muỗi. Tuy nhiên, phương pháp đốt bồ kết xông nhà không diệt được virus , vi khuẩn như nhiều người nghĩ, ông Thịnh khẳng định.
Vì vậy để có thể hiểu một cách rõ ràng và đúng đắn hơn, mọi người nên tìm hiểu kỹ các thông tin về biện pháp phòng tránh virus nCoV đúng đắn nhất, để không mất thời gian mà lại không hiệu quả.
Phan Chí Hiếu, Kim Thanh