Nên cho con học chữ vào lúc nào là câu hỏi của rất nhiều phụ huynh có con chuẩn bị vào lớp 1. Nhiều phụ huynh có suy nghĩ nên dạy trẻ biết chữ từ sớm, để khi chúng vào lớp 1 có thể đọc thông viết thạo hoặc vì sợ con "thua trên vạch xuất phát". Cũng có người quan niệm vào lớp 1 mới bắt đầu học bởi sợ con nhanh chán khi học chính thức hay lo ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần của con.

Là cô giáo tiểu học, đồng thời là mẹ của bé Sushi năm nay gần 4 tuổi rưỡi, cô Lương Ngọc Anh (Hà Nội) gợi ý thời điểm phù hợp để dạy chữ cho con. Đồng thời hướng dẫn những hoạt động cần thiết tại nhà để chuẩn bị kỹ năng, kiến thức cho trẻ tiền lớp 1.

Cô Ngọc Anh chia sẻ: "Từ khi Shi còn nhỏ, mình ít cho con dùng điện thoại hay ipad. Vì hàng ngày, trong quá trình giảng dạy, mình cũng gặp khá nhiều các bạn nhỏ đang chịu ảnh hưởng tiêu cực do việc xem điện thoại quá nhiều nên mình ý thức khá rõ việc này. 

Bố mẹ có thể hiểu đơn giản, 1 đứa trẻ xem điện thoại, tức là con đang xem thụ động, nghe thụ động, các giác quan cũng không được vận dụng hết để rèn luyện như 1 đứa trẻ được vẽ, tô màu, ghép hình, đạp xe, chơi trò chơi học tập...".

Để thay thế các thiết bị điện tử, cô Ngọc Anh cho con tham gia các hoạt động bổ ích khác:

Cho con tiếp xúc rất nhiều sách, truyện. Kể cả loại không có chữ, chỉ có tranh, để con tập quan sát và làm quen với sách. Mỗi ngày đều đọc truyện cho con vào giờ rảnh rỗi và đặc biệt là trước khi ngủ. Truyện gì không quan trọng. Thói quen đọc truyện hàng ngày mới là quan trọng.

Cho con chơi xếp hình. Cái này phụ thuộc vào độ tuổi, có bạn có khả năng xếp hình lúc 2,3 tuổi, có bạn chỉ kiên nhẫn xếp khi 5,6 tuổi. Bố mẹ nên tôn trọng khả năng của con, không ép bé. Bé Shi mới chỉ ngồi xếp hình tập trung được vài tuần nay nhưng cũng xếp được tranh khoảng 60 miếng. Bé trai nào tập trung được để chơi Lego cũng rất tốt!

Bạn nào tỉ mỉ, cho con tô tượng, hoặc vẽ tranh, tô màu. Cô Ngọc Anh nhận thấy các học sinh lớp 1 của mình thích học Mĩ thuật hơn các môn học khác. Bố mẹ có thể bật các video trên Youtube hướng dẫn vẽ đơn giản, cho con vẽ theo.

Chơi đất nặn. Trẻ con có thể sáng tạo cực nhiều từ đất nặn. Nếu mà kinh tế không nhiều thì có bộ của Mic hay Hồng Hà. Nếu tốt hơn thì có các bộ đất dẻo không dính tay, có khuôn nữa. Con có thể nặn hàng trăm thứ từ vài hộp đất. Khả năng sáng tạo cũng được tăng lên đáng kể.

Sushi được trải nghiệm nhiều hoạt động thú vị. 

App học tiếng Anh. Cô Ngọc Anh cho bé Sushi đi học Grapeseed từ năm 4 tuổi. Hoặc bố mẹ cho con học app online khác, nhiều loại mà phí khá rẻ Tranh thủ lúc cho phép con xem ipad, lồng ghép vào việc học app luôn. Hơi "ăn gian" với trẻ con tí. Nhưng mà... kệ!

Trò chơi vận động. Cái này cực kì quan trọng! Mỗi đứa trẻ có nhu cầu vận động khác nhau nên nếu con hiếu động, mà bố mẹ muốn làm sao để con bớt nghịch là điều vô lý. Điều này như kiểu bắt người sống nội tâm giờ phải hướng ngoại, hoặc ngược lại. 

Bố mẹ cần theo dõi, tìm hiểu để nắm bắt nhu cầu vận động của con. Cho con vận động lượng thời gian phù hợp, để con thấy ĐỦ! Khi nào con giải toả hết được năng lượng trong cơ thể, tự khắc con sẽ tập trung trong các hoạt động rèn luyện trí não.

Trò chơi vận động đa dạng: Đạp xe, nhảy dây, chạy nhảy, đi xe, trượt patin,... hay các môn năng khiếu nhảy, múa, võ... đều tuyệt vời cả!

Vậy thời điểm học chữ phù hợp là khi nào?

Cô Ngọc Anh cho rằng thời điểm sẵn sàng học chữ ở mỗi đứa trẻ là khác nhau. Bố mẹ nên thử giới thiệu với con, xem con đã muốn tiếp nhận hay chưa. Không nên ép trẻ! 

"Ví dụ hồi 3 tuổi rưỡi, Sushi chưa muốn học chữ. Mình chờ đợi thôi. Khi con 4 tuổi, mình thấy con tiếp nhận khá tốt, xem truyện thường hỏi mẹ xem Đây là chữ gì? Nên mình bắt đầu cho con làm quen.

Mỗi chữ cái mình cho con làm quen từ 1 - 2 ngày. Mỗi ngày 15 phút thôi. Thời lượng này có thể tăng dần, tuỳ vào sự tập trung của con. Nhưng bố mẹ biết là sự tập trung cần phải rèn luyện đúng không. Nên chúng ta sẽ làm liên tục và đều đặn với con. Bảo đảm sau 1 tháng, con sẽ tự giác như một thói quen. Các cô giáo ở lớp cũng chỉ rèn các con đều đặn, liên tục và thường xuyên như vậy thôi, không có gì quá phức tạp cả", cô Ngọc Anh nói.

Sau 1 tháng học chữ, Sushi cũng thuộc được gần hết bảng chữ cái, biết đánh vần các tiếng có 2 âm, biết viết vài nét và số cơ bản. 

"Mình không yêu cầu cao siêu ở con. Mình chỉ xem học tập là một hoạt động tự nhiên và vui vẻ, mình tôn trọng thời điểm con đón nhận những hoạt động đó".

"Để không áp lực khi dạy con, mình chỉ có 2 bí quyết thôi. Một là hiểu con, hiểu đúng mức độ nhận thức của con để có phương pháp dạy học phù hợp. Hai là, nếu thay đổi mọi phương pháp mà vẫn chưa thấy con tiến bộ, tốt nhất nên GIẢM MONG CẦU ở mình, kiên nhẫn và đón nhận vui vẻ", cô Ngọc Anh nói thêm.

Hạ Uyên