Giáo dục gia đình có thể nói là sự khai sáng đầu tiên của một đứa trẻ. Thái độ của cha mẹ cũng ảnh hưởng vô cùng lớn đến cách nhìn của trẻ về cuộc sống. Khi trẻ có những lời nói và việc làm sai trái, việc thỏa hiệp hay sửa sai của cha mẹ lúc đó rất dễ dẫn trẻ đến những con đường tương lai khác nhau.

Trước đó, một bà mẹ ở Mỹ đã gặp rắc rối vì điều này, và cuối cùng không còn cách nào khác là phải nhờ đến sự giúp đỡ của cư dân mạng. Người mẹ 39 tuổi đăng trên reddit rằng cô và chồng có bất đồng nghiêm trọng về cách nuôi dạy con cái. 

Lý do của câu chuyện là thế này: Một tuần trước cô đã đặt hàng về nhà một số đồ ăn Trung Quốc. Khi cậu bé giao hàng đến cửa, cô con gái 16 tuổi của cô đang dắt con mèo lên lầu cho nó ăn. Tuy nhiên, đúng lúc này, cậu con trai 13 tuổi đột nhiên hét lên: "Chị à, giấu mèo đi!" (Ngụ ý người Trung Quốc sẽ ăn thịt mèo).

Nghe thấy những lời lẽ cực kỳ phân biệt chủng tộc này, chàng trai giao hàng người Trung Quốc đang giao đồ ăn sững sờ trong giây lát. Chính người mẹ đang chuẩn bị nhận thức ăn cũng rất buồn và xấu hổ. Sau vài lời xin lỗi, cô vội vã quay trở lại nhà.

Cho rằng một trò đùa như vậy rõ ràng là siêu thô lỗ và cực kỳ sai lầm, người mẹ đã dạy con trai mình một cách rất nghiêm túc và yêu cầu cậu bé phải xin lỗi. Tuy nhiên, cậu con trai bướng bỉnh không những không chịu thừa nhận mình đã sai.

Ngay trong đêm hôm đó, cô đã trực tiếp bắt con trai mình viết một bức thư xin lỗi chân thành đến người giao hàng. Đồng thời viết một bài giới thiệu khác về văn hóa Trung Quốc và một bài báo về lý do tại sao phân biệt chủng tộc lại tồn tại bởi những trò đùa và khuôn mẫu phân biệt chủng tộc. Ngày hôm sau, cô đưa con trai đến nhà hàng Trung Quốc, yêu cầu cậu đọc to bức thư xin lỗi và giao toàn bộ bài viết tay cho anh chàng giao hàng.

Một lời xin lỗi chân thành như vậy khiến chàng trai giao hàng cảm thấy được tôn trọng. Cậu đã bày tỏ lòng biết ơn đến người mẹ.

Ban đầu, sau khi con trai anh ấy xin lỗi, cô nghĩ rằng mọi chuyện đã kết thúc. Tuy nhiên, người mẹ sau đó vẫn gặp rắc rối với chồng mình. Người chồng cho rằng thật xấu hổ khi để con trai xin lỗi nơi công cộng, tội của con không hề lớn. Ngược lại, bà mẹ cho biết việc người giao hàng phải đối mặt với sự phân biệt chủng tộc và định kiến phân biệt chủng tộc như vậy còn cảm thấy xấu hổ hơn việc con trai phải xin lỗi. 

"Gia đình này không cho phép bất kỳ ý nghĩ thù hận nào, và những lời nói của con khiến em xấu hổ", bà mẹ nói. Quá bức xúc trước sự khiển trách và chê bai của chồng, bà mẹ thực sự không nghĩ ra mình đã làm gì sai.

Đối với cách xử trí của bà mẹ, hầu hết cư dân mạng đều bày tỏ sự ủng hộ. Một số người cho rằng đây không phải là một hình phạt mà thực sự là một trải nghiệm học tập bổ ích.

- Thái độ của chồng bạn mới là vấn đề. Cảm ơn bạn rất nhiều vì đã cho con trai bạn một bài học công bằng và chu đáo, tôi hy vọng bé thực sự rút ra được bài học từ điều đó. Có thể chồng bạn cần làm một số bài tập tương tự về phân biệt chủng tộc là gì. Thành thật mà nói, tôi rất tự hào vì bạn là một hình mẫu tuyệt vời cho gia đình của mình.

- Tôi là người Trung Quốc và tôi đã nghe rất nhiều "trò đùa" phân biệt chủng tộc về tôi trong đời. Nó thực sự rất xấu hổ và đau đớn. Nếu ai đó, như con trai bạn, viết cho tôi một lá thư xin lỗi sau đó, tôi có thể sẽ khóc. Tôi biết ơn rằng bạn với tư cách là một bậc cha mẹ đã dạy con cái của bạn không được cư xử như vậy. Tôi hy vọng chồng bạn cuối cùng sẽ hiểu và đồng hành với bạn trong việc dạy dỗ con cái mình.

Cách trao đổi với trẻ về phân biệt chủng tộc

Theo Unicef, những cuộc trò chuyện về phân biệt chủng tộc và phân biệt đối xử sẽ khác nhau theo từng gia đình. Mặc dù không có phương pháp tiếp cận phù hợp với tất cả, nhưng khoa học đã chứng minh: cha mẹ nên bắt đầu trò chuyện với con mình về vấn đề này càng sớm càng tốt.

Trẻ dưới 5 tuổi

Ở độ tuổi này, trẻ có thể nhận biết và chỉ ra sự khác biệt giữa những người mà trẻ nhìn thấy xung quanh mình. Là cha mẹ, bạn có cơ hội xây dựng nền móng cho thế giới quan của con mình một cách từ tốn. Hãy sử dụng ngôn từ dễ hiểu và phù hợp với lứa tuổi khi nói chuyện với con.

Nhận ra và tôn vinh sự khác biệt - Nếu con bạn hỏi về màu da của ai đó, bạn có thể coi đó như một cơ hội để công nhận rằng mọi người thực sự trông khác nhau, nhưng cốt là để chỉ ra những điểm chung mà chúng ta đều có. Bạn có thể nói: "Chúng ta đều là con người, nhưng mỗi người một khác. Hay quá con nhỉ?".

Cởi mở - Nói rõ là bạn luôn cởi mở với các câu hỏi của con và khuyến khích con tìm đến bạn. Nếu con bạn chỉ ra những người có vẻ ngoài khác biệt - do trẻ nhỏ hay hành động theo sự hiếu kỳ - không nên bắt con im lặng vì con có thể sẽ nghĩ rằng đó là một chủ đề cấm kị.

Công bằng - Trẻ em, đặc biệt là những đứa trẻ khoảng 5 tuổi, có xu hướng hiểu khái niệm công bằng. Hãy cùng thảo luận về nạn phân biệt chủng tộc như một hiện tượng bất công và không thể chấp nhận được, và đó là lý do tại sao chúng ta cần chung tay để cải thiện vấn đề này. Không có câu trả lời cho mọi câu hỏi cũng không sao.

Trẻ từ 6-11 tuổi

Trẻ em ở lứa tuổi này có thể chia sẻ về cảm xúc của mình tốt hơn và luôn nóng lòng nhận được câu trả lời. Trẻ cũng được tiếp xúc nhiều hơn với những thông tin mà các em cảm thấy khó hiểu. Hãy bắt đầu bằng tìm hiểu những gì trẻ biết.

Tò mò - Lắng nghe và đặt câu hỏi chính là bước đầu tiên. Ví dụ, bạn có thể hỏi về những gì trẻ nghe được ở trường, trên ti vi hoặc trên các phương tiện truyền thông xã hội.

Cùng nhau thảo luận về truyền thông - Mạng xã hội và Internet có thể là nguồn thông tin chính của trẻ. Hãy quan tâm đến những gì trẻ đang đọc và những cuộc trò chuyện của trẻ trên môi trường trực tuyến. Tìm cơ hội để khám phá các ví dụ về những định kiến và thành kiến về chủng tộc trên các phương tiện truyền thông, chẳng hạn như "Tại sao một số người được miêu tả là nhân vật phản diện trong khi một số người khác thì không?".

Trò chuyện cởi mở - Việc thảo luận một cách trung thực và cởi mở về phân biệt chủng tộc, sự đa dạng và hòa nhập sẽ xây dựng lòng tin với trẻ. Điều đó sẽ thôi thúc trẻ đến với bạn để trải lòng và đưa ra các câu hỏi. Nếu trẻ coi bạn là nguồn tư vấn đáng tin cậy, khả năng cao trẻ sẽ tham gia trò chuyện với bạn về chủ đề này nhiều hơn.

Trẻ từ 12 tuổi trở lên

Trẻ vị thành niên có thể hiểu các khái niệm trừu tượng rõ ràng hơn và thể hiện quan điểm của mình. Trẻ có thể biết nhiều hơn bạn nghĩ và có cảm xúc mạnh mẽ về chủ đề này. Cố gắng hiểu cảm giác của trẻ và những gì trẻ biết, đồng thời duy trì cuộc trò chuyện về chủ đề này.

Tìm hiểu những gì trẻ biết - Tìm hiểu về những gì con bạn biết về phân biệt chủng tộc và phân biệt đối xử. Con đã nghe được những gì trên các trang tin tức, ở trường, từ bạn bè?

Đặt câu hỏi - Tìm cơ hội, như sử dụng các sự kiện trên tin tức để trò chuyện với con về phân biệt chủng tộc. Hỏi xem con có suy nghĩ như thế nào và giới thiệu cho con những quan điểm khác nhau để giúp con mở rộng hiểu biết của mình.

Khuyến khích hành động - Tích cực hoạt động trên các phương tiện truyền thông xã hội là một điều quan trọng đối với trẻ vị thành niên. Một số trẻ có thể đã bắt đầu nghĩ đến việc tham gia hoạt động xã hội trực tuyến. Khuyến khích trẻ tham gia như một cách chủ động để phản hồi và tham gia vào các vấn đề chủng tộc.

Hiểu Đan