Một ngày đầu tháng 12, Th.S Nguyễn Thị Hiền - cựu giảng viên Trường Đại học Mỏ - Địa chất được vinh danh tại 2 hạng mục trong Bảng tổng kết Year on TikTok 2021: Top 10 Nhà sáng tạo nội dung thuộc Lĩnh vực Giáo dục nổi bật của năm/ Top 10 Video được yêu thích nhất của năm trên TikTok. Cảm xúc của cô Hiền lúc đó là bất ngờ và vô cùng hạnh phúc. Bởi, để kiên trì đi tới thành công ngày hôm nay, cô cũng từng trải qua những lời dị nghị, những ánh nhìn nghi ngờ vì quyết định có phần mạo hiểm 5 tháng trước.

Các video dạy học của cô thường ngắn gọn, chia sẻ phương pháp học, giải Toán, hướng đến đối tượng từ học sinh cấp một đến cấp ba. Mỗi video, nữ giảng viên chỉ nhấn mạnh về bài Toán cơ bản. Hầu hết clip đều thể hiện sự tự nhiên, hài hước, ngắn gọn, dễ hiểu. Hiện tại, con số theo dõi kênh của cô đã lên tới 1,6 triệu. Có nhiều video của cô có hàng triệu lượt xem.

Cùng trò chuyện với cô giáo Nguyễn Thị Hiền để hiểu thêm về hành trình từ một giảng viên truyền thống đến cô giáo dạy Toán có lượng theo dõi cao nhất Tiktok tại Việt Nam:

"Tôi từng chê bị điên khi xin nghỉ việc"

- Cô Hiền từng chia sẻ, chính câu nói "Hãy làm những điều chưa từng làm, sẽ có những thứ chưa từng có…" trong bộ phim Trạng Quỳnh của Trấn Thành mà cô quyết định thay đổi. Khi đó có rất nhiều người nói cô… "bị điên" vì xin nghỉ việc. Cô có thể chia sẻ cụ thể hơn về giai đoạn mang tính bước ngoặt này không? 

Với 10 năm kinh nghiệm trên giảng đường đại học, bên cạnh việc dạy học mình vẫn luôn tìm tòi đổi mới phương pháp. Tình cờ được tiếp cận với nền tảng TikTok, mình cảm thấy rất hứng thú vì nền tảng này có những tiêu chí mà bản thân mình hướng tới. Trong 1 năm vừa qua mình đã suy nghĩ rất nhiều và đắn đo chọn lựa. 

Sau khi tìm hiểu và cân nhắc kĩ càng, cách đây 5 tháng, mình quyết định chuyển hướng công việc, nghỉ việc tại trường đại học. Ngoài việc tiếp tục sản xuất các video Tiktok thì mình cũng phát triển thêm các dự án mới, bên cạnh đó điều hành trung tâm dạy Toán cô Hiền. Điều đó giúp mình có nhiều thời gian hơn để có thể thoải mái sáng tạo, lên nội dung cho các phương pháp học để truyền ngọn lửa đam mê Toán học tới các bạn học sinh trên khắp đất nước.

- Không có sự khởi đầu nào là dễ dàng cả. Từ con số 0 đến trở thành cô giáo dạy Toán có lượng theo dõi cao nhất Tiktok tại Việt Nam, hành trình ấy đã trải qua những khó khăn gì, thưa cô?

Chắc chắn là sẽ gặp rất nhiều khó khăn, mỗi giai đoạn trải qua mình lại gặp những vấn đề khác nhau. Chẳng hạn khó khăn trong việc lên ý tưởng, sản xuất nội dung mới, phù hợp với đối tượng người xem Tiktok, cũng có rất nhiều ý kiến trái chiều, nhưng mình luôn nhìn về những giá trị tốt đẹp để tiếp tục. Đặc biệt là những tình cảm của các em học sinh dành cho cô Hiền giúp mình có động lực để cố gắng tiếp tục ra video mới với mong muốn lan tỏa tình yêu và sự hứng thú của môn Toán tới người xem.

- Con số 1.6 triệu follower cho thấy cách tiếp cận Toán học của cô Hiền thực sự hữu ích và nhận về nhiều sự ủng hộ của các em học sinh. Cô có bất ngờ khi kênh của mình trở nên nổi tiếng? Theo cô Hiền, những nguyên nhân nào khiến kênh Tiktok của mình thu hút đến như vậy? 

- Ban đầu mình cũng khá là bất ngờ, mình nhận ra rằng Tiktok không chỉ là 1 mạng xã hội giải trí mà người xem còn rất hứng thú khi được tiếp cận nhiều kiến thức, những bài học mới. Như vậy ngoài nhu cầu giải trí ra thì nhu cầu lĩnh hội kiến thức của người xem cũng rất cao. Mình nghĩ rằng việc đổi mới cách truyền đạt, biến Toán từ 1 môn học khô khan trở nên thú vị chính là điểm mà người xem hứng thú.

- Cô mất thời gian bao lâu để hoàn thành một clip trên Tiktok? Có ekip hỗ trợ hay không?

Mỗi video của mình đều hài hòa cả 2 yếu tố: Kiến thức và tính giải trí. Chính vì vậy mình mất hàng giờ để lên ý tưởng. Ông cha ta có câu: Muốn đi nhanh thì đi 1 mình, muốn đi xa thì đi cùng nhau, để tạo ra những sản phẩm tốt mình luôn có những người đồng hành.

Dạy học trực tuyến muốn thu hút phải lạ, mới mẻ, "bắt trend"

- Dạy học qua trực tuyến và dạy học trực tuyến, theo cô khác biệt thế nào về cách truyền tải và hiệu quả tiếp thu? Giáo viên nên thiết kế bài giảng kiểu 4.0 thế nào để thu hút nhất?

Tuy có rất nhiều ý kiến trái chiều rằng việc dạy học trực tuyến học sinh không tiếp thu được bài, khó lĩnh hội kiến thức nhưng đối với mình thì người giáo viên nên chủ động, lĩnh hội những cái mới để phù hợp và có phương pháp dạy tốt đặc biệt là với thời đại 4.0 đang không ngừng phát triển như bây giờ.

Còn về bài giảng kiểu 4.0 thì nên gần gũi nhưng vẫn phải lạ, mới mẻ, "bắt trend" sẽ là yếu tố giúp thu hút học sinh hơn. Trong đó, có phương pháp đặt các câu hỏi mở liên quan đến vấn đề thực tế cho học sinh tư duy, và cách cho học sinh chơi một số trò chơi trực tuyến liên quan đến môn học. Ngoài ra, mình thường xuyên tổ chức trò chơi đuổi hình bắt chữ để học viên vừa chơi vừa học, xả stress khi học.

- Sau thời gian triển khai cách dạy học này, cô thấy thành công quan trọng nhất mình nhận được là gì, ngoài việc trở thành một Tiktoker hot? Học sinh, đồng nghiệp có phản hồi ra sao khi học Toán, xem Toán cô Hiền theo cách... tiết kiệm thời gian như thế?

Mình nhận được rất nhiều giá trị, không chỉ là những bài học giúp mình hoàn thiện bản thân, có những bài giảng và video tốt hơn mỗi ngày, mà mình còn nhận được rất nhiều tình yêu thương từ người xem, đặc biệt là các bạn học sinh và các quý phụ huynh.

- Tiktok vốn giới hạn thời lượng clip. Điều này có gây khó khăn cho việc truyền đạt đầy đủ kiến thức của cô không? 

Vì lượng thời gian video ngắn và nhanh nên mình phải tính toán cực kì chi tiết cho kịch bản video. Quan trọng nhất là 8s đầu phải thật thu hút mới tiếp cận tốt. Tuy nhiên cái khó ló cái khôn, mình luôn tìm ra giải pháp để vượt qua. Và điều đó còn giúp mình phát triển và học hỏi nhiều hơn mỗi ngày. 

- Nhiều người nhận định, ngoài chuyên môn và cách tiếp cận thông minh, mới lạ thì "gu" thời trang trẻ trung, ngoại hình luôn vui vẻ, rạng rỡ của cô cũng chính là yếu tố hút người xem. Cô có đồng ý với nhận định này?

Cái này thì mình cũng không khẳng định được, nhưng tôi luôn hướng đến phong cách 1 cô giáo năng động, trẻ trung để gần gũi học sinh hơn. Từ đó giúp giáo viên trở thành người bạn đồng hành cùng các em trong chặng đường chinh phục môn Toán.

Toán học không hề khô khan, ngược lại còn hết sức gần gũi 

- Ngày càng nhiều bạn trẻ thích tìm hiểu kiến thức trên các nền tảng mạng xã hội, cùng với đó là sự xuất hiện của nhiều thầy cô giáo hot với những cách truyền tải kiến thức mới lạ. Theo cô, điều này mang lại những mặt tích cực gì?

Đây cũng là một điều rất tốt, bởi nhu cầu lĩnh hội kiến thức của mọi người rất cao, nó sẽ là động lực giúp cho các nhà sáng tạo nội dung giáo dục tìm hiểu sâu, khai thác và trau chuốt hơn trong việc truyền đạt lại kiến thức 1 cách thú vị, bổ ích. Và thật vui và ý nghĩa khi trên 1 nền tảng giải trí, các kiến thức, bài học bổ ích vẫn luôn được người xem đón nhận.

- Phải chăng sự thu hút của các kênh dạy học nhanh – gọn – đi vào trọng tâm trên mạng xã hội chính là sự phản ánh rằng cách dạy Toán trong trường học của chúng ta hiện nay quá cứng nhắc và nhàm chán? Cô nhận xét thế nào về sự quan tâm của học sinh với môn Toán hiện nay? Làm sao để môn Toán bớt "khô" và khó, giúp học sinh hứng thú hơn với môn học này trên ghế nhà trường?

Thực ra mình nghĩ: Cũng không thể nói cách dạy Toán trong trường học hiện nay quá cứng nhắc và nhàm chán được. Bởi mỗi thầy cô sẽ có những phương pháp dạy khác nhau để các con lĩnh hội được kiến thức. Tuy nhiên với thời đại 4.0 hiện nay thì tận dụng cả những nền tảng mạng xã hội được yêu thích để lồng ghép đưa môn Toán trở nên gần gũi với học sinh thì cũng là 1 cách hay, giúp các em nhận ra rằng, hóa ra môn Toán cũng hết sức gần gũi và không khô khan như mình nghĩ.

- Đúng là học Toán rất cần thiết, vì nó có ứng dụng nhiều trong khả năng phân tích của con người, là công cụ giúp giải quyết nhiều thứ trong nghiên cứu khoa học tự nhiên. Nhưng nhiều người cũng cho rằng, Toán học hiện nay hầu hết chỉ tập trung vào việc giải bài tập, thi cử và ít quan tâm đến tính ứng dụng của nó. Thế nên, dẫn đến hệ lụy là học sinh hay sinh viên học xong chẳng rõ Toán để làm gì. Cô nghĩ sao về nhận định này?

Thực ra, nếu chúng ta thực sự tìm hiểu về Toán học, hay là để ý đến các hiện tượng, sự việc hay không gian trong thực tế thì sẽ thấy, nếu giỏi Toán, có tính tư duy logic thì khả năng xử lý tình huống của chúng ta sẽ nhanh và hiệu quả hơn rất nhiều. 

Thời gian tới đây, mình cũng đang định hướng làm nhiều video clip về Toán học ứng dụng trong cuộc sống, để giúp các em thấy rằng, học Toán thực sự rất có giá trị. Tuy nhiên, để học sinh có thể hiểu được vấn đề này thì chính các thầy cô sẽ là người dẫn đường và thổi hồn vào các bài giảng thông qua các hoạt động dạy học, các dự án học tập Toán để biến các con số công thức khô khan thành các hoạt động liên hệ thực tiễn cao. Giáo viên có vai trò tối quan trọng trong việc giúp học sinh tìm thấy mục đích cốt lõi của Toán học với đời sống.

- Kênh TikTok Toancohien đã hoạt động từ lâu, có thể nói là một trong những kênh đi đầu mảng giáo dục về môn Toán. Hiện tại, các kênh dạy Toán với phong cách tương tự cũng xuất hiện. Cô có lo lắng sự "cạnh tranh" này sẽ khiến kênh của mình "giảm nhiệt"?

Mình rất vui vì kênh của mình được nhiều người follow và cũng rất vui nếu như có nhiều đồng nghiệp cùng tạo ra những bài giảng hay và thú vị trên nền tảng Tiktok để đưa Toán học tới tất cả các em. Mỗi 1 giáo viên có 1 phong cách khác biệt, cách tiếp cận và phương pháp giảng bài cũng khác biệt, nên mình tin là với sự sáng tạo, tâm huyết, mình vẫn sẽ để lại dấu ấn riêng trong lòng các bạn.

- Định hướng tương lai của cô Hiền ra sao?

Ngoài việc sáng tạo và sản xuất thêm nhiều video về Toán học ứng dụng hơn như đã nói, mình sẽ dành nhiều thời gian tập trung nghiên cứu đưa ra đặc trưng trong phương pháp giảng dạy, sáng lập ra 1 trung tâm về Toán tư duy, ứng dụng thực tế để thổi luồng gió mới vào môn Toán và giúp cho nhiều bạn học sinh trên cả nước hiểu được giá trị của Toán học mang lại và không còn lo sợ môn Toán nữa.

- Cảm ơn cô.

Hạ Uyên