Mới đây, nhiều phụ huynh bức xúc truyền tay nhau hình ảnh chụp lại trong một cuốn sách dạy Tiếng Anh. Không chỉ dạy học vẹt, cuốn sách này còn có hình ảnh minh họa phản cảm, không phù hợp với trẻ nhỏ.

Cụ thể khi dạy từ "Lyrics" (Tạm dịch: Lời bài hát), cuốn sách này lấy ví dụ như sau: "Đang viết lời bài hát, "Ly rít" (Lyrics) một hơi thuốc lào thật kêu". Đi kèm là hình ảnh minh họa một bé gái đang rít thuốc lào.

Được biết, đây là những ví dụ trong cuốn sách "Hack não 1.500 từ Tiếng Anh". Cuốn sách này dày 480 trang, gồm 50 đơn vị bài giảng (50 UNIT), kiểm định và xuất bản bởi NXB Lao động Xã hội. Theo quảng cáo, sách là tổng hòa của 3 phương pháp học từ vựng hiệu quả nhất mà con người từng phát minh ra là "âm thanh tương tự", "truyện chêm" và "dùng ngay lập tức". Sách được quảng cáo "phù hợp" với mọi độ tuổi, từ cấp 3, cấp 2 đến các học sinh ở độ tuổi nhỏ hơn.

Về cấu trúc, cuốn sách có phần văn bản truyện chêm là những chữ bôi đỏ là các từ tiếng Anh được chêm vào câu tiếng Việt, theo giới thiệu là để giúp người Việt dễ ghi nhớ. Còn phần học từ vựng, chữ bôi đỏ là cách đọc từ tiếng Anh đã được phiên âm sang tiếng Việt và chữ bôi xanh là nghĩa của từ.

Tuy nhiên nội dung của "Hack não 1500 từ Tiếng Anh" gây rất nhiều tranh cãi. Theo đó, những câu hội thoại minh họa trong cuốn sách thường có nội dung, ngôn từ trái với đạo đức, thuần phong mỹ tục. Thậm chí có những nội dung phân biệt giới tính, phân biệt chủng tộc.

Ví dụ từ "Regardless" (Bất chấp) được minh họa bằng câu: "Thư ký bất chấp tính mạng để đi gặp gã les đàm phán ký kết hợp đồng".

Từ Philosophy (Triết học) được minh họa bằng câu: "Hai người phi lên đá song phi vào đám rỗi hơi đang bàn chuyện triết học".

Từ Sensitive (Nhạy cảm): "Ông ta đe dọa sẽ sờ mó tiếp nếu cô bé quá nhạy cảm kêu lên".

Từ Slave (Nô lệ): "Chỉ cần sờ là bị lây bệnh của mấy tên nô lệ đấy".

Một số câu minh họa bạo lực như: "Mày thích ăn cú đấm hay thích bị bắn đạn đây", "Hư hỏng tương tự là chị đánh cho sấp mặt luôn đấy nhé, đừng có mà học đòi",…

Không chỉ vậy, cuốn sách này còn có 1 đoạn hội thoại đầy phản cảm giữa hai mẹ con. Cô con gái chỉ trích mẹ chỉ biết tiêu tiền của bố và thẳng thừng xúc phạm: "Con không muốn trở thành người như mẹ!". Nhiều đoạn hội thoại khác của cuốn sách cũng có nội dung rất vô nghĩa và phản cảm không kém.

Điều bất ngờ là cuốn sách này lại được rất nhiều người nổi tiếng quảng cáo, giới thiệu rầm rộ trên nhiều kênh khác nhau.

"Đây là cách dạy Tiếng Anh bất chấp"

Trao đổi với chúng tôi, cô Nguyễn Thị Quỳnh Thơ, giáo viên Tiếng Anh tại Hà Nội cho biết: "Cuốn sách này là dùng mẹo để giúp nhớ từ nên mục tiêu cao nhất của nó là nhớ được từ vựng và nghĩa của từ đó một cách bất chấp.

Các minh họa trong sách đã bẻ âm của từ, làm từ phát âm sai lệch. Ngoài ra còn sáng tạo các câu chuyện với ngôn từ vô nghĩa, nhiều từ ngữ và hình ảnh không không phù hợp với độ tuổi, tư duy của trẻ nhỏ. Xét về phương pháp có phù hợp với trẻ không, đặc biệt là trẻ nhỏ thì cách này đi ngược tất cả mọi phương pháp tiếp cận ngôn ngữ".

Cô Nguyễn Thị Quỳnh Thơ cho biết, cách dạy Tiếng Anh như này khiến trẻ mất nhiều hơn được. Bởi từ bị bẻ âm nên phát âm của từ dễ bị sai. Phản xạ dùng từ cũng không thể nhanh bằng các phương pháp tiếp cận tự nhiên. Về lâu dài trẻ nhớ từ theo mẹo sẽ dễ phát âm sai từ và tư duy luôn theo Tiếng Việt. Ví dụ như từ Lyrics, sách này dạy trẻ đọc thành "Ly rít". Khi bị bẻ âm đã bị sai luôn cả trọng âm và âm cuối của từ.

Phụ huynh sửng sốt vì nội dung cuốn sách

Chị T. Ng (Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) tỏ ra rất bất ngờ và bức xúc khi nhìn thấy những hình ảnh minh họa trong cuốn sách "Hack não 1500 từ Tiếng Anh: "Hình ảnh hút thuốc lào quá phản cảm. Trẻ nhỏ nhận thức chưa tốt và dễ bắt chước theo những thứ nhìn thấy. Tôi không đủ sức tẩy chay cuốn sách này nhưng cá nhân tôi sẽ không bao giờ mua cho con học", chị Ng. chia sẻ.

Còn chị T. H (Quận Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết: "Tôi không hiểu sao người ta lại dạy trẻ con học vẹt như vậy. Về lâu dài nó sẽ ảnh hưởng đến cách phát âm của trẻ. Tôi có đọc qua cuốn sách này. Phần đầu sách cũng khá thú vị nhưng càng về sau nội dung càng vô nghĩa, nhảm nhí. Chưa kể những từ như "nô lệ", "sờ mó", "im mợ đi" nữa. Tôi không dám cho con xem những cuốn sách như này".

Cô Nguyễn Thị Quỳnh Thơ cũng bày tỏ quan điểm "Nếu là tôi, tôi không bao giờ cho con đọc những sách có ngôn từ kiểu này. "Children learn what they see (Tạm dịch: Trẻ con học từ những gì nhìn thấy) – Những hình ảnh tiêu cực đều tác động tới suy nghĩ của trẻ. Tôi thường phải lựa chọn sách cho con rất kỹ từ nội dung đến hình ảnh".

Làm thế nào để dạy từ vựng Tiếng Anh cho trẻ?

Theo cô Thơ, bố mẹ có thể dạy trẻ nhớ từ vựng Tiếng Anh theo nhiều cách. Chẳng hạn như cho trẻ vẽ bản đồ tư duy theo chủ đề từ vựng; dán từ vựng xung quanh nhà để trẻ thấy thường xuyên; cùng trẻ chơi các game về từ vựng,… 

"Một phương pháp giúp tăng từ vựng hiệu quả nhất là đọc sách cho trẻ. Theo nghiên cứu thì đọc sách giúp tăng từ vựng cho trẻ hơn cả giao tiếp thông thường. Như bé nhà tôi, nhờ được mẹ đọc sách cho thường xuyên nên hiện tại khối từ vựng rất tốt. Mới 4 tuổi rưỡi nhưng bé đã có rất nhiều kiến thức tiếng Anh về khoa học như vũ trụ, cơ thể người, vi khuẩn, các hiện tượng tự nhiên như bão, lốc, sét..", cô Thơ chia sẻ.

Thanh Hương