(Tổ Quốc) - Cho rằng không có đủ căn cứ để buộc tội và có sai phạm trong quy trình bắt tạm giam anh Lê Quang Huy Phương (nguyên bác sĩ Bệnh viện Trung ương Huế), người mẹ đã có đơn cầu cứu.
Bác sĩ Lê Quang Huy Phương, sinh năm 1983, nguyên Trưởng Đơn vị chăm sóc da thuộc Khoa Da liễu Bệnh viện Trung ương Huế - người bị TAND thành phố Huế tuyên phạt 6 năm 8 tháng tù về các tội: "Cố ý gây thương tích", "Hiếp dâm" và "Giữ người trái pháp luật",
Còn chị Dương Huỳnh Thu Th. – người tố cáo, là Điều dưỡng viên hợp đồng công tác cùng đơn vị với Bs Phương.
3 phiên tòa sơ thẩm
Vừa qua, trong lá đơn cầu cứu dài hơn chục trang đẫm nước mắt, bà Nguyễn Thị Ngọc Lan, trú tại 155 Phạm Văn Đồng, phường Vĩ Dạ, TP Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế cho rằng, bản án sơ thẩm dành cho con trai bà có dấu hiệu oan sai.
Cụ thể; trong quá trình giải quyết vụ án, đã trải qua 3 phiên tòa sơ thẩm:
- Lần 1: Ngày 08/9/2020 phiên tòa được mở, sau đó phải hoãn để triệu tập người làm chứng, Giám định viên Pháp Y và Giám định viên đã thực hiện giám định file ghi âm đến phiên tòa.
- Lần 2: Xét xử ngày 26 và 27/11/2020, nghị án kéo dài, ngày 01/12/2020 TAND thành phố Huế nhận thấy chưa đủ căn cứ để buộc tội con tôi nên đã ra Quyết định trả hồ sơ để điều tra hồ bổ sung các vấn đề sau:
(1) Giám định bổ sung đoạn ghi âm đã được giám định theo Kết luận giám định số 6906/C09(P6) của Viện khoa học hình sự - Bộ Công an. Cụ thể: Chuyển toàn bộ nội dung âm thanh của file ghi âm có thời lượng 01 giờ 13 phút 01 giây thành văn bản; Do nội dung giám định này chưa đầy đủ.
(2) Giám định lại tỷ lệ thương tích của chị Dương Huỳnh Thu Thủy tại thời điểm bị thương tích; Do căn cứ để xác định tỷ lệ thương tích là chưa rõ ràng; Một số tài liệu do Cơ quan điều tra thu thập gửi Cơ quan giám định để làm căn cứ giám định là chưa đúng theo quy định của pháp luật.
(3) Tiến hành thực nghiệm điều tra bằng cách dựng lại hiện trường, diễn lại hành vi, tình huống của bị cáo và bị hại từ khi bị hại đến phòng 203, tầng 2 dãy nhà B, Khu chung cư Đống Đa, phường Phú Nhuận, TP Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế.
(4) Tiến hành đối chất giữa bị cáo, bị hại về những vấn đề mâu thuẫn trong lời khai.
Điều đáng nói ở đây, CQĐT và VKSND TP Huế cố tình bảo vệ việc sai trái của mình, đã bất chấp pháp luật, không thực hiện đầy đủ yêu cầu của TAND (chỉ trưng cầu giám định bổ sung File ghi âm; không trưng cầu giám định lại thương tích của Thủy, không tiến hành thực nghiệm điều tra, không tổ chức đối chất giữa tôi với Thủy), nhưng TAND TP Huế vẫn tiếp tục đưa vụ án ra xét xử.
- Lần 3: Xét xử ngày 22 và 23/3/2021, nghị án kéo dài, ngày 26/3/2020 ra bản án tuyên phạt tôi 6 năm 8 tháng tù về các tội "Cố ý gây thương tích" ở khoản 3, "Hiếp dâm" và "Giữ người trái pháp luật" ở khoản 1. Cùng với đó là tuyên bác Kết quả giám định thương tích 9% ngày 25/9/2019.
Không khách quan trong xem xét dấu vết trên thân thể của bị hại
Tuy nhiên, người mẹ của bác sĩ Phương cho rằng; trong quá trình giải quyết vụ án, Cơ quan tố tụng gồm CQĐT và VKSND TP Huế đã có nhiều sai phạm nghiêm trọng cả về tố tụng lẫn nội dung.
CQĐT chỉ thu thập các chứng cứ buộc tội, không thu thập các chứng cứ gỡ tội và các tình tiết giảm nhẹ sẽ dẫn đến không làm rõ được sự thật khách quan của vụ án. Việc thu thập chứng cứ như vậy trái với "Nguyên tắc xác định sự thật của vụ án" được quy định tại Điều 15 BLTTHS.
Ngày 20/9/2019, CQĐT tiến hành xem xét dấu vết trên thân thể đối với Dương Huỳnh Thu Thủy, khi đó Thủy đang nằm viện nhưng CQĐT không mời Bác sĩ, nhân viên y tế hoặc người khác chứng kiến mà lại mời bà Cao Thanh Tiến là người nhà của Thủy chứng kiến. Kết quả xem xét dấu vết trên thân thể của bị hại xuất hiện một số thương tích không có trong hồ sơ bệnh án, gây bất lợi cho Bs. Phương.
Không khách quan trong việc thu thập, chuyển hóa và đánh giá tài liệu là File ghi âm do Dương Huỳnh Thu Thủy cung cấp cho CQĐT.
Hồi 16 giờ ngày 23/9/2019 (Biên bản bị sửa từ 16 giờ thành 14 giờ), Thủy giao nộp cho CQĐT 01 USB có chứa đoạn ghi âm thời lượng 01 giờ 13 phút 01 giây có đoạn nghe rõ những lời kích động, gợi tình do Thủy chủ động cài bẫy ghi âm ngày 17/9/2019.
Tại buổi làm việc từ 08 giờ 30 đến 11 giờ ngày 24/9/2019, Điều tra viên, Kiểm sát viên và Cán bộ điều tra tiến hành làm việc bằng cách nghe và dịch lời nói, âm thanh trong File ghi âm ra 20 trang giấy A4.
Tuy nhiên, Điều tra viên, Kiểm sát viên và Cán bộ điều tra đã tự dịch sai lệch nhiều nội dung lời thoại, đặc biệt là những lời thoại chứng minh Bs. Phương không hiếp dâm Thủy thì đều bị bỏ qua, không được dịch ra văn bản. CQĐT và VKS đã căn cứ vào bản tự dịch sai lệch nội dung File ghi âm theo Biên bản làm việc ngày 24/9/2019 để định hướng điều tra buộc tội đối với Bs. Phương cho bằng được.
Tại buổi làm việc giữa điều tra viên, kiểm sát viên với chị Thủy (có Luật sư bảo vệ quyền lợi cho bị hại tham gia) ngày 09/4/2020, ĐTV và KSV đã copy nguyên bản nội dung bản tự dịch ngày 24/9/2019 sang biên bản làm việc ngày 09/4/2020 để chị Thủy ký xác nhận với mục đích hợp thức chứng cứ buộc tội Bs. Phương.
Luật sư nói gì?
Liên quan đến vụ việc, luật sư Trương Quốc Hòe – Trưởng VP luật sư Interla (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho hay, dựa trên các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ do Cơ quan điều tra – Công an thành phố Huế thu thập được trong quá trình giải quyết vụ án tôi đưa ra một số nhận định, đánh giá quy trình giải quyết vụ án của Cơ quan tố tụng như sau:
Tại Quyết định khởi tố vụ án thì Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thành phố Huế đã dựa vào "Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng và Kết quả điều tra" để làm căn cứ khởi tố vụ án.
Cùng với đó, cũng trong ngày 25/9/2019 này Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Huế đã đồng thời ký và ban hành Quyết định khởi tố bị can với anh Lê Quang Huy Phương và khẳng định anh Phương đã có hành vi: "Dùng vũ lực để buộc người khác giao cấu với mình, bị hại có yêu cầu khởi tố; dùng tay đánh người khác gây thương tích 9%, có tính chất côn đồ xảy ra tại phòng 203 nhà B, khu tập thể Đống Đa, Phú Nhuận, TP Huế vào ngày 17/9/2019".
Cùng ngày, CQĐT cũng gửi sang VKSND thành phố Huế đề nghị phê chuẩn Quyết định khởi tố bị can và đã được VKSND thành phố Huế phê chuẩn.
Như vậy, CQCSĐT – Công an thành phố Huế và VKSND thành phố Huế đều sử dụng căn cứ là "kết quả điều tra" để khởi tố vụ án và khởi tố bị can đối với anh Lê Quang Huy Phương.
Thế nhưng, ở đây về mặt nội dung của kết quả điều tra lại không hề rõ ràng; nếu như căn cứ vào kết quả điều tra thì cần phải dựa vào kết quả điều tra nào, kết quả điều tra đó đã thể hiện những nội dung gì? Có thông báo về kết quả điều tra không? Tất cả những điều đó hiện nay vẫn chưa được rõ ràng.
Trong khi đó, tại thời điểm này hồ sơ mà Cơ quan điều tra chỉ có:
- Phiếu tiếp nhận đơn tố giác của người dân ngày 18/9/2019 do ông Tống Phúc (Sinh năm 1944; HKTT: tổ 1, phường Thủy Dương, thị xã Hương Thủy, Huế) với nội dung: ông Phúc nghe được thông tin ở bệnh viện người dân đồn nhau nên thấy vậy đã đi tố giác hành vi vi phạm của bác sĩ Phương;
- Đơn đề nghị khởi tố vụ án của chị Dương Huỳnh Thu Thủy ngày 23/7/2019;
- Thông báo tiếp nhận thụ lý đơn "yêu cầu khởi tố vụ án hình sự đối với anh Phương" số 1404/CQCSĐT-ĐTTH ngày 24/9/2019;
- Lời khai của nhân chứng là chị Nguyễn Thị Mừng, Nguyễn Thị Thùy Trang, Đặng Ngọc Bình, Trần Thị Nhớ, Nguyễn Thị Mai Phương;
- Kết quả khám ban đầu ngày 17/9/2019;
- Kết luận giám định ngày 25/9/2019.
Như vậy, tại thời điểm này mới chỉ có lời khai của những người làm chứng (mà những lời khai này có sự mâu thuẫn với nhau); trong khi đó, lời khai của chị Mừng, chị Trang về việc bác sĩ Phương có hành vi hiếp dâm chị Thủy chỉ thông qua lời kể của một mình phía chị Thủy chứ không phải là sự chứng kiến trực tiếp.
Luật sư Hòe cho rằng; chỉ thông qua lời kể của nạn nhân mà nhân chứng khẳng định hành vi đó là do anh Phương gây ra có thật sự khách quan không? Đồng thời, lời kể của chị Thủy là ý chí chủ quan nên những lời khai này không thể là nguồn của chứng cứ được cũng như không thể sử dụng để buộc tội anh Phương.
Nhưng tại quyết định khởi tố bị can số 352 ngày 25/09/2019 cơ quan điều tra đã xác định hành vi của anh Lê Quang Huy Phương bao gồm: "Dùng vũ lực để buộc người khác giao cấu với mình, bị hại có yêu cầu khởi tố; dùng tay đánh người khác gây thương tích 9%, có tính chất côn đồ xảy ra tại phòng 203 nhà B, khu tập thể Đống Đa, Phú Nhuận, TP Huế vào ngày 17/9/2019". Nhận định này còn nhiều mâu thuẫn, không đủ căn cứ khởi tố và và việc khởi tố không đúng quy định của pháp luật.
Một là, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thành phố Huế nhận định hành vi dùng tay đánh người khác gây thương tích 9% và có tính chất côn đồ làm căn cứ để khởi tố anh Phương về tội "Cố ý gây thương tích" theo khoản 1 Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015. Là không có căn cứ.
Bởi lẽ: Với tỷ lệ thương tích là 09% thì tỷ lệ thương tích này chưa đủ để cấu thành tội "Cố ý gây thương tích" theo khoản 1 Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015. Cơ quan điều tra đã xác định hành vi hành vi của Phương có "Tính chất côn đồ" để làm căn cứ xác định khởi tố anh Phương theo khoản 1.
Bút lục số 70 anh Phương khai: "Khi vào nhà tôi đề nghị Thủy ngồi ở ghế và tôi ngồi đối diện, khi tôi nói chuyện về vấn đề tin đồn thì Thủy chối và như thường giỡn ở cơ quan tôi khóa tay Thủy để béo ở tay hoặc ở bụng để bắt Thủy nhận nhưng Thủy vùng quay lại tấn công ở bụng tôi đau quá tôi bức xúc nên có đánh nhau qua lại với Thủy ở trên sàn nhà".
Tại bút lục số 57 Biên bản hỏi cung anh ngày 8/10/2019 tại dòng thứ 15 phần hỏi và đáp Phương khai về lý do đánh Thủy như sau: "Trong quá trình nói chuyện tôi thấy chị Thủy có biểu hiện khác thường mà theo tôi nghĩ là Thủy đang có ý khiêu khích tôi. Tôi chưa nói gì với chị Thủy về việc Thủy nói xấu tôi. Lúc này tôi chưa đánh Thủy nhưng sau đó Thủy thách thức mi đụng vô tau là mi chết chắc thì lúc này tôi bức xúc, tức giận nên mới đánh chị Thủy".
Từ những lời khai của anh Phương thể hiện nguyên nhân thực tế dẫn đến việc xô xát giữa các bên là do mâu thuẫn giữa việc chị Thủy nói xấu Phương mà còn tiếp tục thách thức, tấn công anh Phương (bút lục 70,69,57).
Như vậy, thể hiện rõ ràng nguyên nhân anh Phương có hành vi gây thương tích cho chị Thủy bắt nguồn từ lỗi do chị Thủy gây ra, do sự khiêu khích của chị Thủy kích động anh Phương.
Trong khi đó, hành vi có tính chất côn đồ được hướng dẫn cụ thể tại Công văn số 38/NCPL ngày 06/01/1976, TAND tối cao như sau: "Khái niệm côn đồ được hiểu là hành động của những tên coi thường pháp luật, luôn luôn phá rối trật tự trị an, sẵn sàng dùng vũ lực và thích (hay) dùng vũ lực để uy hiếp người khác phải khuất phục mình, vô cớ hoặc chỉ vì một duyên cớ nhỏ nhặt là đâm chém, thậm chí giết người. Hành động của chúng thường là xâm phạm sức khỏe, tính mạng, danh dự người khác, gây gổ hành hung người khác một cách vô cớ hoặc vì một duyên cớ nhỏ nhặt...,".
Cũng tại Án lệ số 17/2018/AL có xác định yếu tố được đánh giá là "có tính chất côn đồ" là việc: "chỉ vì mâu thuẫn nhỏ nhặt trong sinh hoạt với nhau mà tội phạm đã dùng mã tấu chém nhiều nhát vào những vùng trọng yếu trên cơ thể của nạn nhân".
"Vậy, căn cứ đâu mà Cơ quan điều tra lấy căn cứ để khởi tố bị can đối với anh Phương về hành vi Cố ý gây thương tích theo khoản 1. Tôi khẳng định, tại thời điểm này không đủ yếu tố để khởi tố bị can đối với anh Phương" luật sư Trương Quốc Hòe đặt câu hỏi.
Hai là, Về hành vi Hiếp dâm thì tại Điều 141 Bộ luật hình sự quy định: "Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc bằng thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm". Trong đó các hành vi dùng vũ lực là các hành vi được thực hiện nhưng phải làm tê liệt sự kháng cự của nạn nhân để có thể thực hiện được hành vi giao cấu.
Do đó, tôi khẳng định Quyết định khởi tố bị can số 352 ngày 25/09/2019 cho rằng anh Lê Quang Huy Phương phạm tội "Hiếp dâm" và "Cố ý gây thương tích" là chưa thật sự khách quan và chưa có đủ cơ sở vững chắc để buộc tội anh Phương", luật sư nêu quan điểm.
Theo cáo trạng, lúc 10 giờ 47 ngày 17-9-2019, chị Th. mang liều thuốc làm đẹp da đến nhà B chung cư Đống Đa (P.Phú Nhuận, TP.Huế) cho Phương. Chị Th. vừa vào phòng 203 thì bị Phương chốt cửa rồi hành hạ, tra tấn. Phương khống chế, thực hiện các hành vi nhằm "Hiếp dâm", dọa gọi 3 người đến hãm hại chị Th.
Lợi dụng sơ Phương sơ hở, Th. chạy ra ngoài kêu cứu. Phương túm tóc kéo Th. vào, chụp ảnh thể hiện Th. kháng cự rồi cho nạn nhân về lúc 12 giờ. Th. về cơ quan, được các đồng nghiệp đưa đến BV TƯ Huế cấp cứu, điều trị. Theo kết luận giám định pháp y ngày 5-11-2019, Th. bị chấn thương 2 mắt dẫn đến vẩn đục dịch kính; đa tổn thương phần mềm nhiều vùng trên cơ thể với tỉ lệ thương tật 37%.
Ngày 25-9-2019, Cơ quan CSĐT CATP.Huế khởi tố bị can và bắt tạm giam Phương về hành vi "Hiếp dâm" và "Cố ý gây thương tích". Tháng 3-2020, Cơ quan CSĐT khởi tố Phương về tội "Bắt, giữ người trái pháp luật". Ngày 26-3-2020, Cơ quan CSĐT thực nghiệm dựng lại hiện trường.
Minh Ngọc