Võ Minh Lâm bắt đầu được khán giả biết đến qua Giải Nhất cuộc thi Chuông vàng vọng cổ năm 2006. Giờ đây, anh là một trong những nam nghệ sĩ cải lương ăn khách bậc nhất khu vực phía Nam. Nhưng để có được sự thành công cả về danh vọng lẫn vật chất, Võ Minh Lâm đã đi qua hành trình phấn đấu miệt mài, vượt qua nhiều khó khăn và cả điều tiếng thị phi...

Tuổi thơ xa cha mẹ, mặc cảm, tự ti khi gia đình đổ vỡ

Võ Minh Lâm là con trai duy nhất của đôi nghệ sĩ cải lương thuộc một đoàn tỉnh ở miền Tây. Vì cha mẹ đi lưu diễn khắp các tỉnh, không tiện việc chăm con nên cậu bé Lâm được gửi cho bà nội trông nom. Tan giờ học, cậu bé luôn về nhà lủi thủi một mình.

Năm Võ Minh Lâm học lớp ba thì cha mẹ ly dị. Mặc dù không thường xuyên sống gần đấng sinh thành từ nhỏ nhưng sự đổ vỡ tình cảm của ba mẹ đã làm tổn thương tâm hồn của cậu bé vốn quá đơn độc. Điều này khiến cho Lâm trở nên mặc cảm, tự ti và nhút nhát khi tiếp xúc với người xung quanh. Cá tính này theo đuổi cậu cho đến lúc trưởng thành.

Dẫu vậy, cậu bé Lâm vẫn giấu nỗi buồn vào trong. Đa phần thời gian cậu dồn vào việc học tập. Do gien nghệ sĩ có sẵn trong máu, và được cha truyền dạy kỹ năng hát từ rất sớm nên cậu bé Lâm sớm phát lộ năng khiếu. Những lúc buồn, cậu thường hát vu vơ và lời ca tiếng hát phần nào giúp cậu nguôi ngoai.

Nghệ sĩ cải lương Võ Minh Lâm

Biết hát sớm và hát rất hay, ấy vậy mà, Võ Minh Lâm không dám mơ ước trở thành nghệ sĩ. Võ Minh Lâm nhớ lại: "Cha tôi, nghệ sĩ Võ Duy Sơn có giọng hát vô cùng truyền cảm. Thế nhưng nhiều năm đi hát, cuộc sống của ông có lúc vui nhưng cũng muôn phần vất vả. Điều này ít nhiều khiến tôi lo sợ.

Sau khi cha nghỉ hát, ông về mở quán nghệ sĩ tại Cần Thơ. Lúc đó, khách đến quán vừa ăn uống vừa nghe nghệ sĩ hát. Nhiều người vì quá say xỉn nên có những hành động quá trớn khiến đầu óc còn non trẻ của tôi lúc đó nghĩ rằng môi trường nghệ sĩ sao quá phức tạp. Vì vậy, dù rất mê hát nhưng tôi không dám mơ ước thành nghệ sĩ".

Võ Minh Lâm muốn chọn lựa cho mình một tương lai an toàn hơn nên tự nhủ phải chú tâm vào việc học văn hóa. Thầy Liêm, hiệu trưởng trường trung học nghệ thuật Cần Thơ vào năm 2006, người trước đây là trưởng đoàn cải lương nơi cha Minh Lâm theo hát, đã khuyên Minh Lâm thi vào trường trung học nghệ thuật Cần Thơ. 

Tại đây, Lâm được học văn hóa như các trường học khác, còn giờ học hát cải lương chỉ diễn ra hai ngày cuối tuần. Võ Minh Lâm chọn học trường này vì cậu được học văn hóa không tốn tiền học phí. Gi cảnh nghèo mà còn được nhận học bổng. Từ ngôi trường này, Lâm được tạo cơ hội thuận lợi để phát triển năng khiếu ca hát, và tạo tiền đề đưa cậu vào con đường nghệ thuật.

Thành công đến sớm và bị tiếng kiêu ngạo, không biết trên dưới

Một thời gian sau, Minh Lâm được trường cho tham gia cuộc thi liên hoan các trường nghệ thuật toàn quốc. Với vai Lục Vân Tiên, cậu học trò tuổi 16 đoạt huy chương vàng, kèm đó là bằng khen thí sinh xuất sắc nhất miền Nam.

Ít lâu sau, năm 2006, lúc vừa tròn 17 tuổi, Võ Minh Lâm đoạt huy chương vàng cuộc thi Chuông vàng vọng cổ do đài truyền hình HTV tổ chức. 

Sau thành công này, các bầu show cải lương đã đánh tiếng mời Minh Lâm đi hát. Trong đó, soạn giả kiêm ông bầu Hoàng Song Việt được xem là người thầy đầu tiên dạy cho nam diễn viên trẻ này những bài học đầu đời vô cùng giá trị.

Võ Minh Lâm bộc bạch: "Sau khi đoạt giải Chuông vàng vọng cổ, tôi được mời về hát cho đoàn Thắp sáng niềm tin do chú Hoàng Song Việt làm trưởng đoàn. 

Chú đã dạy tôi rằng, tại cuộc thi vừa qua, tôi mới thể hiện được phần ca, muốn trở thành nghệ sĩ giỏi cần phải rèn luyện thêm phần diễn. Muốn diễn tốt phải tham gia hát tuồng dài chứ đừng ham chạy show ca lẻ. Tôi tuyệt đối nghe theo lời chú dạy".

Vì lẽ đó, Võ Minh Lâm đã từ chối nhiều show diễn có mức cát xê cao, tập trung học hỏi theo sự chỉ dạy của các cô chú và anh chị trong đoàn. Quyết định này giúp Võ Minh Lâm có cơ hội rèn nghề. Anh chú tâm mài giũa từng nhân vật nhỏ được giao, và khi được giao vai lớn Minh Lâm càng nghiền ngẫm tâm lý nhân vật tìm cách ca diễn sao cho phù hợp. 

Dù làm việc và học hỏi miệt mài nhưng thu nhập của Võ Minh Lâm chẳng là bao. Anh kể: "Thời gian đầu hát cho đoàn, cát xê của tôi tầm 50.000 đồng theo thời giá lúc ấy. 

Những buổi diễn phục vụ bà con vùng xa thì không có lương. Trong khi đó, các bầu show bên ngoài mời tôi ca vài bài, người ta trả cho vài triệu thậm chí nhiều hơn. Ngặt nỗi show bên ngoài mời luôn trùng với lịch diễn của đoàn. Vì vậy, tôi buộc phải theo lịch diễn của đoàn.

Đi hát cho đoàn, tiền lương quá ít mà nhà tôi thì nghèo nên không có tiền dằn túi. Tôi còn nhớ hôm đi diễn giao lưu không có cát-xê ở Đà Lạt, tôi chỉ còn đủ tiền mua 2 kg su hào. 

Về tới Sài Gòn trong túi tôi không còn một xu. Vì tính tình nhút nhát, lại chưa quen nhiều, tôi không dám mượn ai. Tôi nhịn đói hơn một ngày. Tay chân bủn rủn nhưng đến giờ diễn vẫn ráng bước lên sân khấu hát. Hát xong người tôi mệt lả gần như ngất xỉu.

Vất vả nhưng tôi chưa từng hối hận, bởi vì, nếu tôi không rèn giũa từ những vai diễn nhỏ, tôi sẽ không thể nào hoàn thiện được vai diễn lớn. Đồng tiền rất quan trọng nhưng với tôi hát hay, diễn giỏi được khan giả khen còn quan trọng hơn".

Nhờ chí ham học hỏi mà Võ Minh Lâm tiến bộ không ngừng. Chàng diễn viên trẻ mau chóng được đoàn tín nhiệm giao cho các vai kép nhì, rồi đến kép chính. Đến lúc này, lời mời từ các bầu show đến Lâm càng nhiều hơn.

Không chỉ dừng lại ở lĩnh vực cải lương, Võ Minh Lâm còn được mời đóng phim do ngoại hình đẹp, diễn tốt và có lượng fan hâm mộ ngày càng lớn. Song song đó, anh còn được mời tham gia rất nhiều gameshow. Có một thời gian, anh em trong nghề đặt cho Minh Lâm biệt danh "ông hoàng gameshow".

Sự nghiệp đang hanh thông thì Võ Minh Lâm nghe râm ran lời truyền miệng rằng, anh là một người trẻ ngựa non háu đá, kiêu ngạo, gặp tiền bối hất mặt làm ngơ, không chào hỏi. Những điều tiếng thị phi ấy không cản trở bước đường sự nghiệp nhưng khiến Võ Minh Lâm rất buồn.

Võ Minh Lâm thổ lộ: "Hoàn cảnh sống cô đơn từ nhỏ khiến tôi vô cùng nhút nhát trong giao tiếp. Nhiều lúc gặp người quen, tôi rất muốn chào hỏi nhưng sợ người ta không nói chuyện với mình nên tôi thường né tránh.

Với các nghệ sĩ tiền bối, nhiều lúc vô sân khấu gặp cô chú ngồi phía trước, tôi lẳng lặng ngồi phía sau. Bởi vì, dù tôi cũng đã được khán giả biết đến nhưng trong suy nghĩ của tôi, tên tuổi tôi chưa đủ lớn để cô chú quan tâm. Thế là tôi trốn phía sau. Hành động này khiến vài người cho rằng tôi hỗn, không biết kẻ trên người dưới".

15 năm làm nghề: Vô số huy chương vàng và giải thưởng uy tín

Cho đến nay, sau 15 năm theo nghề, Võ Minh Lâm đã đoạt vô số các giải thưởng danh giá của cải lương như Huy chương vàng giải Trần Hữu Trang, 4 giải Mai Vàng, 2 giải HTV AWARD, và nhiều huy chương vàng tại các liên quan sân khấu toàn quốc. 

Các giải thưởng này chứng minh giới chuyên môn và truyền thông đánh giá rất cao tài năng của Võ Minh Lâm, thể hiện qua rất nhiều vai diễn thuộc nhiều tính cách khác nhau.

Mới đây, Võ Minh Lâm nhận được sự tán thưởng đặc biệt qua vai vua Priem trong vở "Nàng Xê Đa" do NSƯT Hoa Hạ Hoa Hạ đạo diễn. 

Cách đây 30 năm, vở "Nàng Xê Đa" do NSƯT Đoàn Bá dàn dựng đã lập kỷ lục trình diễn hơn 1.500 suất. Thành công vở tuồng này đã đưa tên tuổi cố nghệ sĩ Phương Quang vai vua Priem lên hàng ngôi sao hàng đầu trong thời hoàng kim, thập niên 1980 của cải lương.

Thành công đặc biệt ấy khiến cho nhiều người lo rằng Võ Minh Lâm sẽ bị chìm khuất trong chiếc bóng của nghệ sĩ tiền bối. Tuy nhiên, đạo diễn Hoa Hạ đã rất sáng tạo trong dàn dựng. Chị đã yêu cầu Minh Lâm hát trau chuốt hơn, diễn hình thể nhiều hơn và phát triển phần vũ đạo. 

Yêu cầu này đã giúp cho Minh Lâm tạo nên vẻ đẹp trong từng nét diễn và trong từng lời ca. Nhờ vậy, Võ Minh Lâm đã tạo nên nét hấp dẫn mang một sắc thái khác cho vai vua Priem.

Ngày nay, đời sống cải lương đang lâm vào tình cảnh vô cùng khó khăn, vì vậy thế hệ nghệ sĩ cải lương trẻ thiếu những vai diễn để đời. Qua vai vua Priem, Võ Minh Lâm đã tạo nên bước đột phá. Vai diễn này sẽ ghi vào tâm khảm của nhiều khán giả cải lương thế hệ trẻ bởi vẻ đẹp từ nội dung đến hình thức.

Được biết, để có được một vai diễn xuất sắc như thế, Võ Minh Lâm từ chối tất cả các show diễn bên ngoài để tập trung hết sức lực vào việc tập luyện ròng rã suốt hai tháng trời. 

Do vai vua Priem xuất hiện từ màn đầu đến màn cuối nên Minh Lâm không được vắng mặt ngày nào. Anh tập nhiều đến mức ngã bệnh. Dẫu vậy, nam nghệ sĩ trẻ vẫn không xin nghỉ dưỡng ít ngày, mà nhờ bác sĩ chích thuốc rồi lăn xả tiếp.

Đến ngày công diễn, sức khỏe của Võ Minh Lâm bị ảnh hưởng nặng, thế nhưng từ đầu đến cuối vở diễn gồm 9 màn, anh ca và diễn trọn vẹn, không quên một lời thoại hay một câu ca nào. Một ngày sau đêm diễn thành công đặc biệt ấy, Võ Minh Lâm ngã quỵ phải truyền nước liên tục mấy ngày.

Đến giờ Võ Minh Lâm vẫn tiếp tục thái độ làm nghề như trước đây. Nếu cùng lúc được mời đóng tuồng dài và hát show lẻ, anh sẽ ưu tiên cho việc đóng tuồng, bởi vì nghệ sĩ cải lương ngày nay có quá ít cơ hội hát trong vở tuồng dài. Việc hát show ca lẻ khiến kỹ năng diễn xuất bị mài mòn, được tiền nhưng kém độ sắc nét trong việc hóa thân vào nhân vật.

Dù có chọn lọc trong việc quyết định tham gia show diễn, nhưng lịch hoạt động của Minh Lâm vẫn dày đặc. Ngày mồng 10 tết âm lịch năm nay, anh sẽ diễn lại vai vua Priem vở "Nàng Xê Đa" tại rạp Hưng Đạo. 

Bên cạnh đó, anh miệt mài tập luyện và quay hình cho phim truyện cải lương "Nhất đại mỹ nhân Mai Hoài Trinh" cùng với nghệ sĩ hải ngoại Phi Nhung. Dự án cải lương này được đầu tư hơn 1 tỷ đồng.

Nhờ được tham gia nhiều dự án nghệ thuật cùng cuộc sống giản dị, không bài bạc, rượu chè, không sống ảo bằng việc mua sắm xa xỉ, giờ đây Minh Lâm cũng đã vững vàng về kinh tế. 

Anh đã xây nhà và chăm lo cuộc sống cho ông bà và cha mẹ ở quê Cần Thơ. Theo thời gian, thế hệ nghệ sĩ tiền bối cũng hiểu ra bản chất hiền lành và nhút nhát của Minh Lâm nên mọi người dành nhiều thiện cảm cho anh hơn.

Vừa tròn 30 tuổi, Võ Minh Lâm đã đạt được nhiều thành quả trong nghệ thuật cải lương. Anh xứng đáng là một tấm gương cho thế hệ nghệ sĩ trẻ. Giải thưởng 10 gương mặt tiêu biểu toàn quốc năm 2019 phần nào đã nói lên điều đó.

Nguyễn Huy