Thời tiết chuyển lạnh khiến nhiều người, nhất là trẻ nhỏ rơi vào tình trạng ho không dứt cơn kéo dài nhiều ngày. Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng (Nguyên Trưởng Khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai), có 3 cấp độ khi trẻ bị ho, cha mẹ cần quan tâm. "Một là, bé bị ho, sốt, không khó thở thì không cần dùng kháng sinh, có thể chữa khỏi bằng những bài thuốc ngay tại nhà. Hai là, bé bị ho, sốt, thở nhanh thì đã bị viêm phổi nhẹ, cần dùng kháng sinh để điều trị bệnh sớm. Ba là, trẻ bị ho, sốt, khó thở, thở lõm ngực, lúc này bệnh viêm phổi đã nặng, cần nhanh chóng nhập viện để điều trị theo phác đồ ngay", PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng nói.

Hiện nay, rất nhiều người theo thói quen cứ ho sốt là tìm đến kháng sinh. Lạm dụng kháng sinh trở thành vấn nạn, không chỉ đối với riêng trẻ nhỏ mà ở bất cứ đối tượng nào. Đáng lẽ bệnh nhân không dùng kháng sinh thì lại dùng kháng sinh. Riêng trẻ nhỏ khi bị ho, đa phần không cần sử dụng kháng sinh. Thay vào đó có thể sử dụng những loại cây, quả dễ kiếm, thậm chí có sẵn trong bếp để trị dứt điểm cơn ho, tránh những biến chứng không đáng có.

Cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Nguyên Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội) cũng cho rằng, ngay khi trẻ xuất hiện ho liên tục, cha mẹ nên làm một số bài thuốc để trị dứt điểm cơn ho cho con. Tình trạng ho mới bắt đầu, bạn không cần tìm đến kháng sinh mà sử dụng sẵn những nguyên liệu có sẵn trong nhà bếp hoặc dễ dàng mua ngoài chợ. Điều này vừa giúp trẻ trị ho hiệu quả, không bị ảnh hưởng bởi kháng sinh cũng như tránh nguy cơ lạm dụng kháng sinh, nhất là khi con còn rất nhỏ.

"Trẻ từ 3 tháng trở lên có thể áp dụng những bài thuốc trị ho tại nhà dưới đây rất hiệu quả", vị lương y khẳng định. Chúng ta cùng xem nguyên liệu, cách làm và cách dùng của những bài thuốc này nhé!

1. Bài thuốc trị ho từ húng chanh và mật ong

- Cách làm: Trẻ từ 3 tháng đến 1 tuổi dùng lá húng chanh 5g, 3-5ml mật ong, trẻ từ 1 - 3 tuổi dùng 7-8g húng chanh, 5-8ml mật ong. Trẻ 3-5 tuổi dùng 10g húng chanh, 10ml mật ong. Húng chanh, mật ong đem hấp cơm hoặc đun cách thủy. Sau đó để nguội.

- Cách dùng: Chia 3 lần dùng trong ngày sau ăn. Có thể uống nước, còn húng chanh thì ngậm trong ngày.

Theo lương y Bùi Hồng Minh, trong Đông y, húng chanh có vị the cay, hơi chua, mùi thơm, tính ấm, không độc đi vào 3 kinh tì, phế và vị có tác dụng lợi phế, trừ đờm, giải cảm, đổ mồ hôi, làm thông hơi, giải độc. "Húng chanh có tác dụng phát tán phong hàn, sát khuẩn, tiêu đờm. Sử dụng húng chanh để chữa ho, cảm cúm, viêm họng... thì cực tốt", chuyên gia nhận định.

Trong khi đó, mật ong được dùng làm thuốc bổ toàn thân, nhuận tràng, sát khuẩn, chữa đau loét dạ dày, tá tràng, viêm phế quản... Do đó, kết hợp húng chanh với mật ong có tác dụng siêu tốt để trị ho, đặc biệt an toàn với trẻ nhỏ dưới 1 tuổi.

2. Bài thuốc trị ho từ nước cốt chanh hoặc vỏ chanh tươi, gừng, mật ong

- Cách làm: Dùng nước cốt chanh hoặc vỏ chanh tươi xay máy sinh tố thật mịn, cho thêm tý cốt nước gừng ép tỷ lệ 1/10 so với nước cốt chanh hoặc vỏ chanh, mật ong vừa đủ. Đem hấp cơm hoặc hấp cách thủy.

- Cách dùng: Chia đều 3 lần trong ngày vừa uống vừa ngậm sau ăn.

Theo lương y Bùi Hồng Minh, trong Đông y, chanh có vị chua ngọt, tính bình, vào vị có tác dụng sinh tân chỉ khát trừ thấp an thai. Đặc biệt, cả nước cốt chanh, vỏ chanh đều có tác dụng thông khí, tiêu đờm nên trị ho rất tốt. Chanh cũng có đặc kháng khuẩn và kháng virus mạnh. Mỗi thành phần chứa trong chanh đều có tác dụng điều trị ho, khi được sử dụng kết hợp, lợi ích mang lại gấp đôi trong việc tiêu diệt những cơn ho cứng đầu. Gừng trong Đông y có tác dụng thông mũi và chống nhiễm trùng. Với đặc tính ấm, gừng giúp làm loãng đờm và giảm triệu chứng đau rát, gây kích thích ho ở vòm họng. Do đó, bạn hoàn toàn có thể sử dụng để trị ho hiệu quả.

Lưu ý: Những bài thuốc trị ho cho trẻ tại nhà áp dụng khi mới chớm ho. Nếu tình trạng ho không đỡ sau áp dụng cần thăm khám bác sĩ để có hướng chữa trị đúng nhất. 

TH