Theo tài liệu của cơ quan điều tra, Phan Quốc Việt, sinh ngày 20/10/1980. Quê quán: Thăng Bình, Quảng Nam. Trú tại phường 9, quận Phú Nhuận, TP.HCM còn chỗ ở tại phường 1, quận 4, TP.HCM. 

Trước khi bị bắt giữ, khởi tố, lộ diện là "trùm cuối" đường dây nâng giá kit test COVID-19 chiếm đoạt hàng nghìn tỷ đồng, không mấy người biết đến ông Việt,

"Ông hoàng thổi giá"

Ông Việt tốt nghiệp cử nhân ngành Sinh học phân tử trường, Đại học Quốc gia Hà Nội. Năm 2007, sau khoảng hơn 10 năm ra trường, Việt thành lập Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á với số vốn ít ỏi 80 triệu đồng góp từ 5 thành viên.

Theo đăng ký lần đầu Công ty cổ phần Thương mại - Sản xuất và Dịch vụ Việt Á, trụ sở chính tại số 372A/8 Hồ Văn Huê, phường 9, quận Phú Nhuận, TP.HCM. Người đại diện pháp luật kiêm Tổng Giám đốc của Việt Á là ông Phan Quốc Việt.

Hồ sơ năng lực của Việt Á cũng giới thiệu là một công ty chuyên về lĩnh vực sinh học phân tử, sở hữu đội ngũ chuyên môn có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực này và là nhóm đầu tiên tại Việt Nam ứng dụng thành công và đưa vào thương mại từ rất sớm các kit sử dụng kỹ thuật Realtime PCR và lai phân tử. Sản phẩm đạt tiêu chuẩn ISO 9001:2015 và ISO 13485:2016.

Hiện Việt Á có 3.000 khách hàng, thực hiện 1.500 dự án và 1.000 nhân viên. Vốn điều lệ tăng từ 200 tỷ lên khoảng 1.000 tỷ đồng vào năm 2017. Danh mục khách hàng của Việt Á là các bệnh viện lớn trải dài khắp cả nước.

Công ty Việt Á là đơn vị duy nhất vừa cung cấp nguyên liệu, trang thiết bị vừa sản xuất kit. Đồng thời, công ty này còn có mối quan hệ chặt chẽ với nhiều đối tác y tế, chuyên gia đầu ngành trong các chuyên khoa như viêm gan, HPG, lao,…

Dù làm trong mảng y tế và mảng B2B (Business To Business - hình thức buôn bán, kinh doanh, giao dịch trực tiếp giữa doanh nghiệp và doanh nghiệp) đã lâu, song, đây được xem là một "ông trùm" kín tiếng và chỉ đến khi Covid-19 xuất hiện, ông Phan Quốc Việt hay Việt Á mới chính thức được "bước ra ánh sáng".

Tháng 3/2020, Hội đồng Khoa học và Công nghệ cấp Quốc gia đã thông qua kết quả nghiên cứu chế tạo và kiến nghị Bộ Y tế cấp phép sử dụng bộ kít Real - time RT - PCR one step (test COVID).

Cũng vào thời điểm này Việt Á được biết đến lần đầu với tư cách là đơn vị tư nhân hợp tác với Học viện Quân Y sản xuất thành công kit thử xét nghiệm Covid-19 "made in Vietnam" giúp Việt Nam trở thành một trong số ít quốc gia trên thế giới phát triển được các bộ kit xét nghiệm phát hiện virus SARS-CoV-2.

Ngày 12/4/2020 , Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành số 2000001ÐKLH/BYT-TB-CT cho sản phẩm test COVID của Công ty Việt Á. Đây là bộ kit test chuẩn đoán SARS-CoV-2 đầu tiên tại Việt Nam, được Bộ Y tế cấp số đăng ký; Bộ Y tế và Chăm sóc xã hội Anh cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn Châu Âu (CE) và cấp giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS); WHO cấp chứng nhận chất lượng sản phẩm cho phép lưu hành toàn cầu. Năng lực sản xuất của Việt Á khoảng 30.000 kit xét nghiệm/ngày.

Sau khi được cấp phép lưu hành, ông Việt từng giới thiệu công ty Việt Á có công suất sản xuất kít đạt khoảng 10.000 bộ một ngày. Chi phí sản xuất bộ kit xét nghiệm đã được tài trợ nên giá chỉ khoảng 400.000-600.000 đồng/test. Một bộ kit gồm 50 test, dùng 50 lần cho 50 bệnh nhân.

Bộ kit xét nghiệm này cho kết quả chính xác 100% sau 2h và đáp ứng được các tiêu chí tương đương các bộ sinh phẩm do CDC Hoa Kỳ và WHO hướng dẫn.

Chia sẻ với báo chí, ông Việt giới thiệu, dự án thành công là có sự đóng góp của 3 đơn vị: Cơ quản lý - Bộ Khoa học công nghệ, phụ trách công nghệ - Viện Quân Y và đơn vị sản xuất - Việt Á.

"Vài chục con người của cả ba bên nhiều lúc phải tương tác với nhau từ 6 giờ sáng đến 3 giờ sáng hôm sau.

Thậm chí, nhân viên công ty còn chấp nhận hoãn nhận lương vì tài chính đổ vào dự án rất nhiều. 20 nhân sự Việt Á làm đến 2 – 3 giờ sáng nhưng không ý kiến gì, vì họ biết mình có trách nhiệm với cộng đồng", ông Việt từng chia sẻ.

Đại diện nhiều doanh nghiệp, trúng thầu nhiều bệnh viện

Ngoài trang thiết bị chuyên dụng cho ngành y tế, Việt Á còn vận hành hệ thống phòng khám đa khoa và kinh doanh sản phẩm khẩu trang vải kháng khuẩn, nước rửa tay khô thương hiệu Healthy Life.

Ngoài ra, Việt Á còn được biết đến là đơn vị trúng thầu tại nhiều bệnh viện lớn trên cả nước, gồm gói thầu cung ứng hóa chất năm 2016 - 2017 (cung cấp thuốc, hóa chất, vật tư y tế) cho Bệnh viện Quân y 175; Gói thầu cung cấp hóa chất dung dịch khử khuẩn, dụng cụ xét nghiệm và sinh phẩm xét nghiệm năm 2018-2019 cho Bệnh viện Da liễu TƯ.

Tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Việt Á trúng gói thầu cung cấp hóa chất sinh phẩm xét nghiệm chuyên khoa và dung dịch khử khuẩn (gồm 609 danh mục) theo Quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu số 5269/QĐ-BYT ngày 30/8/2018 của Bộ Y tế.

Gần đây, Việt Á còn trúng gói thầu cung cấp hóa chất vật tư tiêu hao theo máy và vật tư tiêu hao phục vụ hoạt động xét nghiệm (gồm 3.296 danh mục) tại Bệnh viện Bạch Mai.

Ông Phan Quốc Việt còn là người đại diện của loạt doanh nghiệp khác như: Công ty TNHH Thế giới Đất Việt, CTCP Kỹ thuật Việt Á, CTCP Đầu tư Đức Ân, CTCP Tư vấn đầu tư Dịch vụ Tâm An, CTCP Kỹ thuật Việt Á, CTCP đầu tư Việt Á Y Dược 99.

Cung ứng kit test cho 62 tỉnh thành

Riêng về kít test, sau khi Á được Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành cho sản phẩm kit xét nghiệm COVID-19. Đến nay, Công ty Việt Á đã cung ứng kit xét nghiệm cho trung tâm kiểm soát bệnh tật và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, thành phố trên cả nước với doanh thu gần 4.000 tỉ đồng.

"Kết quả điều tra bước đầu cho thấy, lợi dụng tính cấp bách về nhu cầu test COVID-19 của các địa phương trên cả nước, sản phẩm này thuộc danh mục được áp dụng hình thức chỉ định thầu rút gọn nên Phan Quốc Việt đã chủ động cung ứng thiết bị, vật tư, sinh phẩm y tế trước cho các bệnh viện, CDC các tỉnh, thành phố sử dụng.

Sau đó, Việt thông đồng với lãnh đạo các đơn vị này hợp thức hồ sơ chỉ định thầu bằng cách sử dụng các pháp nhân trong hệ thống lập hồ sơ chào hàng sản phẩm, xác nhận khống các báo giá... cao hơn nhiều so với giá thành sản xuất.

Đồng thời, để được giao cung ứng trước thiết bị, vật tư y tế, tiêu thụ với số lượng lớn, thanh quyết toán theo giá do Công ty Việt Á đề nghị, Phan Quốc Việt còn thỏa thuận, thống nhất, chi cho cán bộ, lãnh đạo các đơn vị mua hàng với số tiền rất lớn", một đại diện Bộ Công an chia sẻ với báo chí.

Minh Ngọc