NSƯT Phượng Loan theo nghề từ năm 13 tuổi, bất chấp sự phản đối của gia đình. Vào nghề không thuận lợi, may mắn như nhiều người nhưng chính sự khổ luyện mỗi ngày đã đưa Phượng Loan tới thành công ngày hôm nay.

Hơn 40 năm làm nghề, thể hiện không biết bao nhiêu nhân vật nhưng vai diễn mà Phượng Loan thích nhất là những vai có số phận cam chịu. Chị bảo, dạng vai đó phù hợp với con người, tính cách của chị ngoài đời.

Nữ nghệ sĩ tâm sự trong chương trình Hạnh phúc ở đâu: "Từ những ngày đầu theo nghề tới cả cuộc sống riêng, không được trơn tru, may mắn như các bạn. Tôi gặp rất nhiều khó khăn. Mà điều đó, có lẽ xuất phát từ việc gia đình không chấp nhận cho mình theo nghề.

13 tuổi, còn là một cô bé, đi hát trong 1 đoàn toàn người xa lạ, có nhiều thứ phức tạp lắm. Má từ thì không từ nhưng bà rất giận. Má bảo, mày đi thì đừng nhìn tao nữa nhưng vì mê nghề quá nên mình vẫn đi. Cho nên có rất nhiều chuyện, mình không dám về tâm sự, chỉ biết mình mình".

NSƯT Phượng Loan.

"6 tháng trời, tôi không nói được, chỉ viết giấy"

NSƯT Phượng Loan chia sẻ: "Mỗi lần tôi tập vai là cả nhà lại bảo: "con này bị khùng" vì mình ngồi giặt đồ cũng hát, rồi còn tập cười nữa.

Tôi nhớ hồi tập vở "Bài ca không tên", tôi được giao vai một cô vũ nữ. Suốt một tháng trời, tôi cứ vào toilet tập cười. Vì tiếng cười trong toilet vang, mình cảm âm được tiếng cười đó thật hay giả. Mọi người trong đoàn nói tôi cười giống... kép độc nên phải tập. Má tôi bảo: "con này mày khùng hay sao mà cứ vô toilet đứng cười hoài".

Tập khóc cũng vậy, mình phải nhìn vô gương rồi nói, rồi khóc. Chồng tôi bảo: "thôi đi bà nội, tối mà bà cứ ngồi trước gương nói, rồi khóc, sợ hết hồn". Cuối cùng, tôi phải mua một cái bàn trang điểm, để ở trong một căn phòng, không liên quan tới ai. Tối nào cũng vào phòng đó và tập một mình".

Đối với nghệ sĩ cải lương, việc giữ giọng là vô cùng quan trọng. Dù đã được những người đi trước khuyên uống nước ấm nhưng Phượng Loan vẫn giữ thói quen uống nước lạnh. Mãi tới khi chị bị bệnh nặng, thói quen này mới được thay đổi.

NSƯT Phượng Loan kể: "Tôi không chỉ bị viêm họng hạt mà bị áp xe dây thanh quản. Giữa 2 dây thanh của tôi có 2 hạt to tới mức làm 2 dây thanh không khép lại được. Đó là năm 1998, 2 hạt dây thanh này làm tôi không thể nói chuyện. Tới mức, không còn âm thanh để khào khào nữa.

Tôi đi viện tai mũi họng khám, bác sĩ nói, ở nước ngoài thì phẫu thuật được rồi nhưng ở Việt Nam thì chưa dám mổ. Tôi lại là nghệ sĩ nữa.

6 tháng trời, nghệ sĩ Phượng Loan không thể nói, chỉ có thể viết giấy nhờ người khác. Đó là giai đoạn mà ngày nào chị cũng khóc vì khủng hoảng tinh thần.

Suốt 6 tháng trời, tôi không nói được, chỉ viết giấy. Nhờ người khác mua cho tô bún cũng phải viết giấy vì không nói được.

Thời gian đó, tôi tập nói như con nít. Ngoài ra mình phải tập thở, một dạng vật lý trị liệu. 2 tháng sau, tôi bắt đầu phát âm lại được. 3, 4 tháng vẫn chưa lên được dấu sắc. Mất 6 tháng mới tròn vành rõ chữ rồi tôi đi hát lại được".

Đó là khoảng thời gian khủng hoảng của Phượng Loan. Đêm nào chị cũng khóc và ngày nào cũng tới viện. Chia sẻ về khoảng thời gian đó, Phượng Loan bảo, Tổ nghiệp còn thương chị, chưa cho chị "về vườn". Thói quen uống nước lạnh của Phượng Loan cũng được "cai" thành công từ biến cố sức khỏe đó.

Sau phẫu thuật, có hát được không, không đảm bảo

Tuy nhiên, năm 2007, lúc đang tập vở tuồng "Kim Vân Kiều", một vở diễn quy tụ gần 500 diễn viên thì Phượng Loan bị cảm, khan tiếng, không nói chuyện được. Để hoàn thành vai diễn, chị đã đi tiêm thuốc.

Nhưng sau đó thì bệnh trở nặng tới độ chị phải nhập viện để phẫu thuật vì chỉ có phẫu thuật mới cứu được chị khỏi tử thần.

"Vì mình hát nhiều quá nên 2 hạt dây thanh quản bị chai và nhiễm trùng. Nếu không cắt 2 hạt dây thanh đó thì nó sẽ thành ung thư. Nghĩa là, bắt buộc mình phải phẫu thuật. Nhưng, đây mới là điều khiến tôi bật khóc. Bác sĩ nói, sau phẫu thuật, tôi có hát được hay không, bác sĩ không thể đảm bảo.

Tôi vẫn phải mổ vì đó là lựa chọn duy nhất. Nhưng Tổ nghiệp thương tôi nhiều lắm. Tôi mổ, nghỉ 3 tháng. Khi trở lại, hơi của tôi còn khỏe hơn trước. Từ đó tới giờ, giọng tôi rất ổn".

Sau 2 lần gặp biến cố lớn về sức khỏe, NSƯT Phượng Loan tiếp tục được đứng trên sân khấu, đem lời ca tiếng hát ngọt ngào của mình để phục vụ cho khán giả. Chị tin vào sự thiêng liêng và đẹp đẽ của cái nghề đã đi hơn 40 năm qua.

Hương (TH)