Như Quỳnh được biết đến là nữ ca sĩ Bolero thành công và nổi tiếng nhất thế hệ sau 1975, đặc biệt trong giai đoạn thập niên 90. Thành công ấy gắn liền với sự phát triển cực thịnh của nhạc hải ngoại.

Cô sở hữu một giọng hát và nhan sắc hiếm có, có thể xếp vào hàng cực phẩm, là một tuyệt thế giai nhân trong âm nhạc, khiến biết bao khán giả phải say mê.

Ngay từ khi xuất hiện trên sân khấu ca nhạc hải ngoại, Như Quỳnh đã sớm trở thành hiện tượng đặc biệt, độc đáo bậc nhất, nói như lời một nhạc sĩ nổi tiếng là: "Như Quỳnh là hiện tượng mà phải nửa thế kỷ mới xuất hiện một lần", hay "Tôi vẫn chọn Như Quỳnh là ca sĩ lớn nhất của thế hệ sau 1975".

Thời báo Nhạc xưa cũng nhận định: "Có thể nói, ở Như Quỳnh hội tụ đầy đủ các yếu tố để trở thành một ngôi sao, và cô đã thật sự bước được lên đài danh vọng khi có một sự nghiệp âm nhạc đỉnh cao.

Nếu chỉ nói riêng trong dòng nhạc vàng hải ngoại sau năm 1975, Như Quỳnh là nữ ca sĩ thành công nhất từ trước đến nay".

Thành công của Như Quỳnh không phải sớm nở tối tàn mà kéo dài suốt hơn 20 năm qua. Cho đến tận bây giờ, tên tuổi của cô vẫn có một sức thu hút lạ kỳ với khán giả nhiều thế hệ, các MV phát hành vẫn đạt triệu view.

Chính vì thế, mọi động thái của Như Quỳnh luôn bị để ý, soi xét. Việc cô mất giọng, xuống sắc trong một vài năm gần đây cũng là một trong những đầu mối để dư luận chĩa vào cô, với nhiều lời chỉ trích, đồn đoán.

Nhiều ý kiến cho rằng, Như Quỳnh mất giọng vì thẩm mỹ quá nhiều. Một số người còn đồn thổi chuyện cô có lối sống không lành mạnh, thường xuyên uống rượu, hút thuốc lá.

Trên thực tế, việc Như Quỳnh mất giọng là có. Giọng hát của cô trầm, khàn, đục, đứt quãng hơn, không còn trong trẻo, bay bổng và mượt mà như trước đây. Tuy nhiên, việc mất giọng này đến từ rất nhiều phía, không hề giống như như những lời đồn đoán xung quanh cô.

Những nỗi đau bẩm sinh, về sức khỏe và bệnh tật

Trong âm nhạc, những ca sĩ bẩm sinh giữ giọng lâu bền thường có giọng trầm (thuộc loại giọng nữ trung trầm, nữ trầm) hoặc giọng xấu (theo kiểu thô ráp, đanh, mạnh, cứng).

Đó thường là các nữ cao kịch tính, nữ trung kịch tính, spinto soprano, spinto mezzo hoặc contralto có âm sắc hơi thô như Patti Labelle, Yolanda Adams, Jennifer Hudson, Cher…

Các giọng hát đẹp theo kiểu nữ tính, lại ấm áp, nhẹ nhàng thường được ví như chiếc cốc pha lê, rất dễ mất đi âm sắc nếu hát nhiều hoặc không được giữ gìn. Rất nhiều ca sĩ giọng đẹp đã mất giọng như Whitney Houston, Mariah Carey, Christina Aguilera, Mỹ Linh…

Ngay tại Việt Nam, hầu hết các nữ trung, trung trầm đều giữ giọng tốt hơn nữ cao, như Thanh Lam, Hồng Ngọc, Ngọc Anh, Mỹ Tâm, Mỹ Hạnh, Minh Hiếu, Khánh Ly…

Những giọng nữ cao đẹp thuần khiết như Ngọc Lan, Hồ Quỳnh Hương… đều mất giọng theo tuổi tác.

Như Quỳnh thuộc type giọng đẹp theo kiểu nữ tính, mảnh mai, lại đi hát từ khi còn rất trẻ, nên việc thanh quản bị lão hóa, dẫn đến biến đổi âm sắc là điều không thể tránh khỏi.

Ca sĩ giọng trầm càng có tuổi lại càng hát hay do giọng dày hơn, đanh hơn, nhưng với một giọng hát nữ tính, mảnh mai như Như Quỳnh thì không thể vì tuổi tác sẽ làm sự trẻ trung, thanh thoát mai một dần.

Ngoài yếu tố bẩm sinh về giọng hát, Như Quỳnh còn phải chịu nhiều vấn đề về sức khỏe, bệnh tật. Trong khi đó, để hát tốt, ca sĩ cần phải có một thể lực khỏe mạnh, để giữ được hơi thở, cột hơi. Đó là lí do vì sao các ca sĩ Opera thường phải tập thể lực thường xuyên, người còn phải tập điền kinh.

Từ khi mới sinh, Như Quỳnh đã rất khó nuôi, sức khỏe yếu và không được ổn định. Năm một tuổi, cô còn bị sốt xuất huyết, suýt nguy hiểm tới tính mạng. Ca sĩ Tường Khuê em trai cô kể lại:

"Hồi còn nhỏ, chị Như Quỳnh bị phong thấp cùng nhiều bệnh khác. Tôi là người hay chăm lo cho chị. Tuy ốm yếu, nhưng không khi nào chị tôi ngừng nghĩ về gia đình".

Bản thân Như Quỳnh cùng thừa nhận, sức khỏe của cô bị ảnh hưởng rất nhiều bởi chứng mất ngủ kinh niên suốt 20 năm qua. Cô nói:

"Nhiều khi đến địa điểm diễn, tôi chỉ có hai tiếng để nghỉ ngơi trước khi lên sân khấu nhưng vẫn phải cố gắng chợp mắt để có sức và đảm bảo không bị khan tiếng".

Qua lời kể của Như Quỳnh, có thể thấy, cô đã phải rất cố gắng, chật vật để giữ được giọng hát ổn định khi đứng trên sân khấu, nhưng sức khỏe không cho phép cô làm được điều đó.

MC Trấn Thành, một trong những người em thân thiết từng có thời gian gần gũi với Như Quỳnh từng lên tiếng giải thích:

"Có một số lần Như Quỳnh hát live gặp vấn đề là do dạo này chị bị chứng mất ngủ, uống thuốc ngủ quá nhiều nên thanh quản không tốt.

Mỗi lần bị stress, tụt canxi là chị Quỳnh lại bị giật động kinh, phải sử dụng thuốc nhiều nữa nên tội nghiệp chị lắm. Khi chị Như Quỳnh được nghỉ ngơi đầy đủ hát xuất sắc. Tôi đã qua gặp chị ở Mỹ rồi".

Tại một gameshow truyền hình, Trấn Thành từng kể về chứng hạ canxi của Hari Won và Nam Em. Theo đó, ai bị mắc chứng bệnh này sức khỏe sẽ rất yếu, có thể ngất hoặc lên cơn nếu gặp một vấn đề tâm lí nào đó.

Trấn Thành có ẩn ý nhắc đến một nữ ca sĩ cứ đến trước giờ diễn là tuột canxi, người đó chính là Như Quỳnh.

Em trai nữ danh ca là ca sĩ Tường Khuê cũng kể lại: "Cách đây khoảng tám, chín năm, chị Quỳnh bị kiệt sức vì quá chú tâm vào công việc. Có mấy lần ra sân bay để đi lưu diễn, chị ngất rồi bị chuyển vào viện cấp cứu.

Bác sĩ chẩn đoán bị động kinh. Thực ra bệnh này chị tôi mắc từ nhỏ nhưng vì cuộc sống quá căng thẳng nên mới dẫn đến tình trạng như vậy".

Sức khỏe yếu chính là một phần nguyên nhân ảnh hưởng tới giọng hát của Như Quỳnh sau này. Nhiều người thường thắc mắc về phong độ ca hát của Như Quỳnh khi trình diễn trên sân khấu, chê cô hát live yếu, thiếu ổn định.

Nhưng ít ai hiểu rằng, Như Quỳnh đã và đang phải chịu nhiều vấn đề về sức khỏe, dẫn đến việc kiểm soát hơi thở yếu đi, cột hơi không còn vững để giữ được giọng hát ổn định.

Nỗi đau về áp lực công việc, biến cố gia đình

Ngoài yếu tố sức khỏe, những tác nhân ngoại cảnh như công việc, gia đình cũng ảnh hưởng không nhỏ đến giọng hát của ca sĩ. Một trong những nguyên nhân đó là việc đi hát, chạy show quá nhiều.

Dễ dàng nhận thấy, những ca sĩ chạy show, thu âm nhiều thường dễ dàng mất giọng vì phải hát liên tục, không ngừng nghỉ, khiến thanh quản bị vắt kiệt, không còn thời gian để nghỉ ngơi, hồi phục.

Minh chứng điển hình nhất là Whitney Houston (trong năm 1988 đi tour thế giới kéo dài 157 show, kèm theo vô số show lẻ), Mariah Carey, Beyonce… Một số ca sĩ muốn giữ giọng phải chọn cách nửa live nửa lip như Celine Dion.

Là một ca sĩ nổi tiếng, Như Quỳnh bị các hãng đĩa, bầu show coi như con gà đẻ trứng vàng, vắt kiệt sức lực. Trong thời đỉnh cao, Như Quỳnh phải thu âm hàng chục đĩa nhạc quanh năm suốt tháng, số bài hát lên tới vài trăm.

Cô phải đi diễn khắp từ Mỹ sang châu Âu, Úc, thời gian ngồi máy bay còn nhiều hơn ở nhà. Việc đi lưu diễn nhiều giữa các nước, thay đổi khí hậu, múi giờ, thời tiết liên tục ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe vốn đã yếu ớt của Như Quỳnh.

Sở dĩ Như Quỳnh phải chạy show liên tục như như vậy vì cô gánh vác rất nhiều trách nhiệm với gia đình.

Ba mẹ Như Quỳnh li hôn sau khi sang Mỹ. Sau khi li hôn, cả hai đều lâm bệnh nặng, khiến Như Quỳnh từ thân con gái phải trở thành trụ cột gia đình, lo cho ba mẹ và các em. Áp lực kinh tế đè nặng lên vai cô.

Là một người con hiếu nghĩa, Như Quỳnh dù vất vả thế nào cũng không bỏ được ba mẹ. Cô phải thường xuyên di chuyển qua lại hai nơi để lo cho cả ba và mẹ (do họ không ở gần nhau), nên thời gian dành cho bản thân gần như không có.

Đường tình duyên của Như Quỳnh cũng trắc trở, khiến cô càng thêm sầu muộn. Sau khi làm mẹ đơn thân, cô càng chịu nhiều áp lực kinh tế hơn khi phải lo cho cả con gái mình.

Suốt 10 năm qua, Như Quỳnh chưa một ngày ngơi nghỉ, liên tục nhận show trình diễn khắp thế giới, đến cả album cá nhân ấp ủ suốt bao năm cũng không có thời gian làm nổi.

Từ Canada đến Bỉ, rồi Đức, Úc… khán giả vẫn thường nhìn thấy Như Quỳnh nằm ngủ gật ở các sân bay suốt 10 năm qua. Cô phải tranh thủ ngủ mọi lúc mọi nơi vì không có đủ thời gian trọn vẹn cho một giấc ngủ đêm.

Điểm đặc biệt là Như Quỳnh không có ekip như nhiều ca sĩ khác. Cô chỉ có một trợ lí duy nhất, nhưng nhiều lúc vẫn đi diễn một mình. Chính vì vậy, Như Quỳnh gần như phải làm hết toàn bộ công việc bề bộn của một ca sĩ.

Đến cả make up, Như Quỳnh đôi khi cũng phải tự làm cho mình một cách vội vàng trên ô tô. Đó là lí do vì sao cô hay bị chê là trang điểm xấu, thảm họa trang điểm.

Chưa dừng lại ở đó, việc Như Quỳnh tăng cân, xuống sắc cũng trở thành mục tiêu tấn công của dư luận. Ít ai biết rằng, thể trạng của Như Quỳnh vốn dễ tăng cân, nên cô rất áp lực trong chuyện giảm cân.

Được biết, trước mỗi buổi ghi hình show Paris By Night, Như Quỳnh thường phải nhịn ăn cả tuần để giữ dáng, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giọng hát.

Như Quỳnh không dùng mạng xã hội, hạn chế giao lưu với truyền thông để bảo vệ đời tư của mình. Nhưng cũng chính vì thế, cô phải âm thầm chịu đựng những áp lực cuộc sống diễn ra suốt nhiều năm mà không nói được với ai.

Tất cả những áp lực trên khiến Như Quỳnh ngày càng stress, mất ngủ, phải uống nhiều thuốc, dẫn đến chứng tuột canxi và sức khỏe đi xuống, khiến giọng hát vốn đã mảnh mai, lại càng yếu ớt hơn.

Ở tuổi 50, sau khi đã trải qua nhiều thăng trầm, biến cố, vất vả trong cuộc sống, Như Quỳnh hiển nhiên không thể trẻ đẹp và giữ được giọng hát như thời đôi mươi. Tuy nhiên, cô vẫn hoạt động miệt mài và giữ được lối sống kín đáo, tôn trọng khán giả. Đó là điều đáng quý ở một người nghệ sĩ.

Long Phạm