Danh hài Trung Dân đến thăm người thầy của mình, nghệ sĩ Mai Thanh Dung vào một buổi chiều cuối tháng 3 vừa qua. Bà bước ra mở cửa trong gương mặt mệt mỏi và nặng nhọc rồi trở về chiếc ghế dài quen thuộc đặt tại phòng khách. Hai thầy trò tâm sự với nhau rất lâu...

Phải mổ hở 2 vị trí cùng lúc: Sinh mệnh mong manh

Chính thân hình ngoại cỡ đã giúp cho khán giả yêu mến nghệ sĩ Mai Thanh Dung nhưng nó cũng là nguyên nhân khiến bà gặp nhiều vấn đề về sức khỏe. Nó khiến bà bị tiểu đường, cao huyết áp, đau cột sống và căn bệnh nặng nhất là tim mạch. Trong một khoảng thời gian khá dài, vì yêu nghề, bà đã giấu bệnh và ráng sức làm việc.

Đến một ngày cách đây vài năm, bà không còn chịu đựng được nữa, phải nghỉ để điều trị bệnh. Dẫu vậy, với lòng tự trọng của người nghệ sĩ, bà không muốn than vãn nên ít ai biết hoàn cảnh thực sự mà bà đối mặt. Bà lui về một góc riêng, lặng lẽ.

Nghệ sĩ Trung Dân là một số ít học trò biết bệnh tình của thầy mình. Trong một ngày cuối tháng 3, anh đã âm thầm đến thăm và sau đó thông báo cho các học trò cũ của nghệ sĩ Mai Thanh Dung biết, bà đang ở trong tình trạng khá nguy kịch.

Nghệ sĩ Mai Thanh Dung và học trò - nghệ sĩ Trung Dân. (Ảnh trong bài: Nguyễn Huy)

Nghệ sĩ Mai Thanh Dung kể: "Năm 2002, tôi bị nhồi máu cơ tim, bác sĩ cấp cứu kiểm tra, phát hiện tôi bị mất một động mạch. Bác sĩ gặng hỏi tôi trước đây có từng bị nhồi máu cơ tim lần nào không, tôi nói không.

Nhưng rồi nhớ lại vào đêm giao thừa năm 2000, tôi bị lạnh người, vã mồ hôi, choáng váng, khó thở. Bác sĩ nói tôi đã bị nhồi máu cơ tim mà không biết, chỉ có điều kỳ diệu gì đó, tôi mới sống được nhưng nó đã hủy mất một động mạch của tôi.

Bác sĩ đặt một stent (tạm hiểu: ống đỡ động mạch - PV) vào tim tôi và căn dặn 5-7 năm sau phải thay. Tôi vì bận rộn và thấy tim không có phản ứng gì nên dùng cái stent đó đến năm 2020, tức là gần 20 năm.

Gần đây, sức khỏe tôi sa sút, vào viện tim khám lại thì trái tim tôi đã tổn thương nặng nề lắm, phải phẫu thuật chân, lấy stent để đặt vào tim. Nghĩa là phải mổ hở hai vị trí. Tôi bị tiểu đường nhiều năm và sức khỏe giờ đã yếu, không biết có chịu đựng nỗi ca phẫu thuật không.

Hơn 20 năm trước, tôi mổ cột sống, mủ và máu ứ đọng trong vết thương đến 5 tháng mới lành. Bây giờ phẫu thuật đến hai chỗ cùng lúc, tôi e rằng mình không thể vượt qua. Mà không mổ thì tôi vẫn cảm thấy sinh mệnh của mình rất mong manh".

Nghệ sĩ Mai Thanh Dung thời trẻ.

Nhiều thế hệ học trò cùng nhau tri ân

Cuộc đời của nghệ sĩ Mai Thanh Dung trên màn ảnh rất vui vẻ và duyên dáng nhưng đời thực rất thăng trầm. Bà yêu và cưới giảng viên Hà Văn Ngọc Sương, người phụ trách giảng dạy môn lịch sử mỹ thuật tại trường Đại học Mỹ thuật TPHCM. Cả hai người đều là giảng viên và nghệ sĩ nên không kiếm được nhiều tiền.

Năm 1988 bà và chồng tích cóp được tiền mở một tiệm thuốc tây nhưng đến năm 1997, phải đóng cửa. Lúc đó, bà có hai con nhỏ, lại mất nguồn thu nhập quan trọng nên gia đình gặp nhiều khó khăn. Trong bối cảnh đó, bà và chồng vẫn nỗ lực nuôi hai con đến trưởng thành, thì cả hai đều ngã bệnh.

Hiện tại, ông Hà Ngọc Sương bị tai biến nặng, nằm bất động. Thế là việc mưu sinh buộc phải trông cậy vào người con trai út là nghệ sĩ lồng tiếng Hà Mai Quang Vinh, cùng con gái đang ở nước ngoài.

Quang Vinh là người con giỏi giang nhưng thu nhập của một diễn viên lồng tiếng chỉ đủ đảm đương trong điều kiện bình thường. Trong khi đó, tiền thuốc cho cha và mẹ bệnh nặng là một khoản rất lớn.

Người con gái lớn của nghệ sĩ Mai Thanh Dung rất hiếu thảo như em trai của mình, nhưng chị lần lượt sinh đến 3 con, mà cuộc sống ở hải ngoại có quá nhiều chi phí, nên chỉ đỡ đần cha mẹ trong khả năng cho phép.

Hiểu rõ hoàn cảnh của nghệ sĩ Mai Thanh Dung mình nên các học trò nhiều thế hệ của bà đang vận động cùng nhau làm điều gì đó để tri ân.

Sự quan tâm của học trò khiến nghệ sĩ Mai Thanh Dung cảm động. Lòng tự trọng đã khiến cho bà và gia đình không muốn nhận sự giúp đỡ nào, nhưng nhiều học trò của bà hiểu rằng trong bối cảnh như thế, họ biết phải làm gì với vị thầy đáng kính của mình.

Nghệ sĩ Mai Thanh Dung là thầy của rất nhiều nghệ sĩ nổi tiếng hiện nay như: Minh Nhí, Hữu Châu, Hồng Đào, Trung Dân... Nhiều thế hệ học trò của bà đang cùng nhau đóng góp để tri ân thầy.

Người thầy của những ngôi sao

Nghệ sĩ Mai Thanh Dung sinh năm 1958, tại Sài Gòn, trong một gia đình không có ai làm nghệ thuật. Ngày nhỏ bà học giỏi và mơ ước trở thành luật sư nhưng vì nhiều biến cố mà năm 16 tuổi, bà đã chuyển qua học thoại kịch tại Trường quốc gia âm nhạc & kịch nghệ Sài Gòn.

Năm 1976, bà làm trợ giảng môn kỹ thuật biểu diễn tại trường Cao đẳng sân khấu & điện ảnh TPHCM. Sau khi tốt nghiệp đạo diễn năm 1980, bà được giữ lại trường dạy môn tiếng nói sân khấu.

Vì sớm trở thành người thầy nên bà có rất nhiều học trò, trong đó, có rất nhiều ngôi sao lớn như Hồng Đào, Minh Nhí, NSND Hồng Vân, NSƯT Hữu Châu, nghệ sĩ Trung Dân cùng nhiều thế hệ nghệ sĩ trẻ sau này.

Trong thời gian giảng dạy, nghệ sĩ Mai Thanh Dung vẫn dấn thân vào diễn xuất. Ngày trẻ bà có gương mặt đẹp thanh thoát kiểu Tây và vóc dáng thon thả nên chuyên được giao vai đào đẹp. Thế nhưng, sau khi sinh con, bà bị bệnh đau cột sống cần phải uống thuốc điều trị. Tác dụng phụ của thuốc khiến bà tăng cân vùn vụt.

Sự cố ấy tưởng chừng khiến Mai Thanh Dung từ bỏ nghiệp diễn, nhưng rồi bà được đạo diễn Đăng Nhân mời vào vai hài Ni-cu-li-na trong vở "Dư luận quần chúng". Cái duyên hài của bà đã chinh phục khán giả.

Từ đó, Mai Thanh Dung đã gây ấn tượng sâu đậm trong mắt công chúng qua hình ảnh diễn viên ngoại cỡ với tính cách tốt bụng, duyên dáng hoặc hài hước.

Bà cũng là một diễn viên hài duyên dáng với nhiều vai để đời, trong đó có vai bà Tư ù phim Đất Phương Nam.

Vai bà Tư ù trong phim "Đất phương Nam" là một trong những vai diễn "nặng ký" theo cả hai nghĩa đen và bóng trong hành trình diễn xuất của bà. Bên cạnh đó, bà còn rất nhiều vai diễn ấn tượng khác.

Nói về thầy của mình, danh hài Trung Dân chia sẻ: "Cô Mai Thanh Dung là một trong những người thầy tôi yêu quý và kính trọng. Ngoài tài năng diễn xuất, cô có phương pháp giảng dạy rất sống động. Điều tôi thương nhất ở cô là sự gần gũi, mộc mạc và chân thành".

Nguyễn Huy