Chiều 25/10, KTS Võ Trọng Nghĩa đã tham dự talkshow "Thiền và kiến trúc" diễn ra ở ĐH Kiến trúc Hà Nội. Tại đây, anh có dịp được chia sẻ về thiền cũng như ảnh hưởng của thiền đối với sự nghiệp kiến trúc suốt những năm qua.

Năm 2017, nhiều người ngỡ ngàng khi biết KTS Võ Trọng Nghĩa lựa chọn từ bỏ hết tất cả ở Việt Nam và đưa vợ con sang Myanmar tu tập. Tuy nhiên, đối với KTS Võ Trọng Nghĩa, thiền là cái phước mà anh may mắn có được. "Khi đến với thiền, tôi cảm thấy bớt đau khổ dần, bớt nóng tính dần và bớt cả những đau khổ trong cuộc sống", anh chia sẻ trong buổi giao lưu với sinh viên.

Càng thiền tốt, càng làm kiến trúc giỏi

Trong thời gian Võ Trọng Nghĩa tu tập ở nước ngoài, sự nghiệp của vị kiến trúc sư nổi tiếng này gặp không ít trở ngại. Thiền không cho phép anh lên mạng, vì sẽ cản trở sự tĩnh tâm. Mỗi ngày, anh chỉ có thể làm việc từ 10-30 phút, thời gian còn lại dùng để thiền. 

"Tôi may mắn phát triển được định lực - sự siêu tập trung trong một thời gian ngắn. Từ tập được vài giây, tôi có thể tập được vài tiếng liên tục. Nhờ sự tập trung đó, mặc dù công ty bị hủy hợp đồng lớn, nhân viên nghỉ bớt cũng không sao", anh cho biết.

Theo Võ Trọng Nghĩa, kiến trúc và thiền không hề mâu thuẫn với nhau. Anh chỉ coi kiến trúc là một nghề nghiệp, không quan trọng bằng thiền. Ngay chính tại công ty của mình, anh cũng luôn khuyến khích nhân viên hành thiền 2 tiếng/ngày vì thói quen này rất tốt cho việc sáng tạo kiến trúc.

"Thiền tốt thì sẽ học kiến trúc rất nhanh, không phải là nhanh so với người khác mà là nhanh hơn so với chính mình", anh giải thích. "Một người làm việc gì đó mất 3 đêm nhưng sau khi thiền lại chỉ mất 3 tiếng, chứng tỏ họ đã trở nên siêu việt hơn rất là nhiều so với chính bản thân".

Những nhân viên cũ trong công ty ra đi sẽ có những nhân viên mới đam mê giữ giới hành thiền đến. Như là họ chờ đến lúc đó để tới với công ty và được hành thiền vậy. Dù gặp không ít trở ngại nhưng nhờ định lực tốt của Võ Trọng Nghĩa và các anh em trong công ty, mọi việ lại trở nên dễ dàng. 

"Nói chung là ngồi thiền đi đã, ngồi làm việc sau!", KTS Võ Trọng Nghĩa kết luận. 

Nếu giữ đủ 5 giới, tất cả mọi người đều bớt khổ đau

Bản thân KTS Võ Trọng Nghĩa rất đề cao việc giữ giới, bởi đây là nền tảng cho bất cứ ai muốn tập thiền, là việc tối quan trọng trong cuộc đời mỗi con người. Anh và các cộng sự giữ 5 giới: không nói dối, không trộm cắp, không sát sinh, không tà dâm, không uống bia rượu và chất gây nghiện. 

Theo anh, mọi việc bắt đầu từ giữ giới, giới thanh tịnh mới phát triển được thiền định, đắc được các tầng thiền định mới phát triển được thiền tuệ. Thông suốt được thiền tuệ, mới có cơ hội niết bàn, thoát mọi khổ đau. 

"Trong một môi trường quá chật chội và ô nhiễm, giữ giới sẽ giúp mọi người sẽ bớt đi được những căng thẳng trong cuộc sống", vị kiến trúc sư nổi tiếng khẳng định.

Tuy nhiên, Võ Trọng Nghĩa cũng lưu ý, chuyện giữ giới nghe qua thì đơn giản, song lại khó khăn ngoài sức tưởng tượng. Chẳng hạn, không đi nhậu, không uống bia rượu nghe tưởng dễ nhưng lại rất khó. "Nhưng nếu bạn đủ dũng cảm thì cái gì cũng có giá và sẽ vượt qua được", anh lạc quan cho biết. Đây chính là lý do mà anh yêu cầu mọi nhân viên trong công ty mình cũng phải giữ đủ 5 giới.

Võ Trọng Nghĩa giải thích, giữ giới sẽ giúp con người rèn luyện tĩnh tâm, khiến suy nghĩ thêm trong sáng, trong sáng mới làm được ra những thứ đơn giản, nhẹ nhàng. Nhờ vậy, anh cùng các thành viên trong công ty chỉ mất 3-5 phút để sáng tạo ý tưởng thiết kế mới.

Xã hội bớt đau khổ bắt đầu từ những người giữ giới

Trong số 5 giới này, Võ Trọng Nghĩa vô cùng coi trọng quy tắc không nói dối và áp dụng nhiều trong công việc. Theo anh, chỉ cần trung thực trong từng chi tiết là bản thân công trình cũng đẹp hơn rất nhiều. Người làm kiến trúc muốn sáng tạo nên một tác phẩm đẹp, khác lạ, nhẹ nhàng, bình thản thì trước tiên phải biết trung thực.

Thậm chí, Võ Trọng Nghĩa và các đồng nghiệp không bao giờ dám chỉnh sửa ảnh công trình để gửi đi dự thi, bởi đó là hành động phạm giới rất nặng. Trong lần nộp giải thưởng kiến trúc ARCASIA 2019 vừa qua, dù đang tu tập ở Myanmar, anh vẫn gọi điện về nhắc nhở nhân viên kiểm tra lại thông tin tác phẩm gửi đi tranh giải. Nếu không đáp ứng đủ tiêu chí của ban tổ chức, dù có nộp đơn rồi vị kiến trúc sư này cũng yêu cầu rút xuống.

"Chúng tôi không dám sửa, phải tôn trọng sự thật", Võ Trọng Nghĩa nhấn mạnh. "Giải thưởng chỉ là chuyện nhỏ, phạm giới là chuyện lớn".

Ngoài ra, vấn đề không sát sinh cũng được Võ Trọng Nghĩa khá quan tâm. Anh chỉ ra rằng mọi người thường hiểu nhầm không sát sinh là ăn chay, nhưng sự thật không phải như thế.

"Một con vật mình mua về rồi làm thịt nó thì mới gọi là sát sinh. Những con vật ở ngoài nhà hàng hay siêu thị người ta đã chế biến sẵn để mình mua thì không phá giới", anh giải thích tận tình.

Võ Trọng Nghĩa cũng khuyên mọi người nên duy trì lâu dài đủ 5 giới này để giảm bớt đau khổ, nhất là trong cuộc sống có phần ngột ngạt như hiện tại.

"Bây giờ ô tô có chạy đầy đường, chúng ta có hạnh phúc hơn không? Chưa chắc", anh nói. "Không cần phải nói dối để kiếm nhiều tiền hơn. Không cần bia rượu để kiếm nhiều tiền hơn. Không cần sát sinh để kiếm nhiều tiền hơn".

"Xã hội bớt khổ đau và hạnh phúc hơn bắt đầu từ những người giữ giới", KTS Võ Trọng Nghĩa kết luận.

Ngọc Hà