Vấn đề trẻ có tài năng gì, IQ bao nhiêu, có thông minh hay không luôn được cha mẹ quan tâm từ rất sớm. Thời điểm trẻ đi học mẫu giáo, tiếp xúc với thế giới mới ngoài gia đình, đó là lúc cha mẹ nên quan sát con mình nhiều hơn để phát hiện ra tài năng của trẻ.

Thế nào là một đứa trẻ có tài năng?

Theo Hiệp hội Quốc gia Năng khiếu Trẻ em Mỹ, những đứa trẻ tài năng có thể thể hiện được khả năng suy luận và sự ham học hỏi vượt trội. Chúng thể hiện tài năng của mình trong ít nhất một lĩnh vực như toán học, âm nhạc, ngôn ngữ, nghệ thuật, thể thao.

Chỉ số IQ trung bình của một người dao động từ 85 – 115. Nếu một đứa trẻ có IQ ít nhất 130 được xem là có tài năng, nếu vượt qua IQ 150 được xem là thiên tài.

Rất khó xác định chính xác định nghĩa một đứa trẻ có tài năng gì vì không có các tiêu chuẩn chung. Tuy nhiên, những đặc điểm sau đây rất phổ biến ở những đứa trẻ có tài năng.

1. Tri thức

- Có chỉ số IQ cao hơn mức trung bình.

- Các cột mốc phát triển vượt trội hơn so với các bạn cùng tuổi.

- Sớm thể hiện tài năng thiên phú của mình thông qua nghệ thuật, các con số hoặc một khía cạnh nào đó.

- Biết nói sớm, từ vựng phong phú so với những đứa trẻ khác cùng tuổi.

- Dễ dàng ghi nhớ được những thông tin khó hiểu trong video hoặc sách.

- Có khả năng hiểu được những khái niệm trừu tượng và phức tạp.

2. Sự sáng tạo

- Thường xuyên có ý tưởng sáng tạo và khả năng tưởng tượng phong phú.

- Nhanh nhẹn giải quyết vấn đề.

3. Hành vi

- Thường xuyên có những hành vi bất thường, không ngừng tò mò và đặt những câu hỏi về thế giới xung quanh.

- Tập trung vào một thứ mình quan tâm trong thời gian dài.

- Bộc lộ rõ đam mê và sở thích của bản thân.

4. Cảm xúc

- Thỉnh thoảng thể hiện những cảm xúc mãnh liệt, rất nhạy cảm hoặc đồng cảm với cảm xúc của người khác.

- Nhận thức về bản thân một cách bất thường, có thể cảm thấy khác biệt so với người khác.

- Dễ bị tổn thương tâm lý và cần hỗ trợ tinh thần.

- Có thể thất vọng rất nhiều khi gặp khó khăn trong việc đáp ứng các kỳ vọng của bản thân hoặc của người khác.

Khi nào cha mẹ có thể biết được con mình là người có tài năng hay không?

Các chuyên gia đưa ra nhiều ý kiến khác nhau về thời điểm để xác định một đứa trẻ có tài năng hay không. Hầu hết mọi người đều đồng ý rằng, rất khó để kiểm tra chính xác IQ của trẻ dưới 6 tuổi. Tuy nhiên, IQ là yếu tố quan trọng khi xem xét đó có phải đứa trẻ thiên tài hay không.

Các chuyên gia cũng đưa ra nhận định rằng, trẻ đi học mẫu giáo là thời điểm thích hợp để quan sát và kiểm tra các yếu tố liên quan tới tài năng. Cha mẹ có thể sử dụng các cột mốc phát triển khác nhau để dự đoán IQ của con mình. Cha mẹ nên xem xét nhiều lựa chọn để trẻ được thử thách mà không bị thúc ép.

Cha mẹ có thể kiểm tra con mình có tài năng gì không bằng cách cho trẻ tiếp xúc với chữ cái và các con số. Nếu trẻ thích các chữ cái, biết đọc sớm, chúng sẽ có năng khiếu về ngôn ngữ. Nếu trẻ hứng thú với các con số, chúng sẽ có năng khiếu về toán học. Nếu trẻ yêu thích việc vẽ tranh, chúng sẽ có năng khiếu về hội họa.

Bên cạnh đó, vào thời điểm này, cha mẹ cũng nên quan sát con mình kỹ hơn để nhận biết các triệu chứng liên quan tới rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), tự kỷ, khuyết tật học tập. Những căn bệnh này bộc lộ rõ khi trẻ đi học mẫu giáo và nó cũng xuất hiện ở những đứa trẻ có tài năng.

Trên thực tế, có một số nghiên cứu cho thấy, IQ trung bình của một đứa trẻ mắc chứng khó đọc cao hơn so với trẻ bình thường.

Nguồn: Babycenter và Verywellfamily

PHAN HIỀN