Hà Nội đã trải qua 16 ngày giãn cách. Cũng ngần ấy ngày, họ - những lao động ngoại tỉnh bám công trường kiếm sống không rời khỏi căn nhà trọ ọp ẹp. Dịch bệnh đã "cướp" đi công việc của họ, đẩy họ vào thế tiến thoái lưỡng nan, bị "kẹt" lại đây trong cảnh túng thiếu.

Chúng tôi biết đến họ thông qua một nhóm tương trợ mùa dịch trên MXH. Mỗi ngày trong nhóm có tới hàng chục, hàng trăm tin nhắn, bài viết chia sẻ về hoàn cảnh khó khăn hiện tại. Về quê không được, ở lại cũng không xong vì thất nghiệp, họ đang phải chạy ăn từng bữa. Thu nhập từ công việc thường ngày vốn chỉ đủ ăn, giỏi thắt lưng buộc bụng lắm may ra mới dành dụm được chút ít, thì đến nay cũng đã cạn.

"Ráo mồ hôi là hết tiền", những ngày "thảnh thơi" là những ngày đáng sợ nhất!

Dưới cái nóng Hà Nội gần 40 độ, trong căn nhà trọ cấp bốn, một cặp vợ chồng trẻ đang cố gắng xoay xở lo cơm nước cho 23 người. Phần lớn họ là đàn ông, còn lại một vài phụ nữ và thanh niên trẻ tuổi. Lâu nay họ ăn ở cùng nhau như một gia đình lớn, trước khi thất nghiệp vì dịch, họ cùng làm thuê tại một số công trình xây dựng.

Thực đơn trưa nay có cơm "độn" mì tôm và một ít rau tự trồng ở bãi đất trống bên cạnh nhà trọ.

Dịch bệnh cứ thế ập tới, chẳng cho ai thời gian chuẩn bị. Những công trình nơi họ làm việc buộc phải đóng cửa nhưng vì nhiều lý do khác nhau mà người thì "mắc kẹt", người buộc phải bám trụ lại đây.

"Chúng em muốn về quê nhưng quê cũng không có việc, mà về vài ngày lại ra thì tiền đi lại cũng hết. Vì hy vọng sẽ có đồng công để trang trải, kiếm một chút gửi về cho con cái học hành. Bây giờ, trong túi chẳng có đồng nào, muốn về mà không có tiền, ở lại thì không sống nổi 2 bữa", một công nhân chia sẻ.

Theo người công nhân này, khó khăn bắt đầu từ hồi tháng 4 khi dịch bùng phát trở lại, công việc khi có khi không, tới nay thì hết hẳn. Nhiều người đã định về quê trước khi có lệnh giãn cách nhưng sau lại thôi, vì không có tiền. Ở đây họ dựa vào nhau mà sống, về quê cũng chẳng có việc để làm, càng khó khăn hơn.

"Ở quê có hỗ trợ anh chị gì không, tiền hay gửi gạo, trứng lên chẳng hạn?", chúng tôi đặt câu hỏi. Đáp lại là nụ cười buồn của một người đàn ông lớn tuổi.

"Nếu ở quê mà có tiền gửi ra Hà Nội thì chắc chúng tôi chẳng cần cố bám trụ ở đây làm gì", ông nói và cho biết vợ con ở quê cũng muốn gửi lên chút gạo, nhưng các phương tiện vận chuyển lại không hoạt động nên đành chịu.

"Giờ chúng tôi chỉ hy vọng hết giãn cách lại có việc làm ngay".

Trò chuyện với chúng tôi, người phụ nữ giới thiệu chị cùng chồng đứng ra "thu gom" các lao động ở quê ra Hà Nội làm cho hay, vì ảnh hưởng dịch bệnh, chủ thầu công trình cũng chưa thanh toán hết lương nên anh chị cũng bị ảnh hưởng theo. Hiện tại, chị cho biết bản thân 2 vợ chồng cũng đã không còn tiền để trang trải cho anh em.

Hà Nội giãn cách thêm 15 ngày, trong khi nhu yếu phẩm, lương thực thực phẩm đã cạn kiệt. Khó khăn lại càng chồng chất khó khăn với 23 con người ở đây.

Còn có rất nhiều người như họ ở ngoài kia

Câu chuyện ở xóm trọ nói trên chỉ là một trong rất rất nhiều hoàn cảnh khó khăn ở Hà Nội lúc này. Trên thực tế, xây dựng là một trong những nhóm ngành nghề chịu ảnh hưởng nặng nề từ dịch bệnh. Công trình không thể thi công tiếp, từ chủ thầu cho tới người gom thợ đều lâm cảnh khó khăn.

Chỉ cần ngồi ở nhà và lượn một vòng MXH, sẽ không khó để bạn nghe thấy lời "kêu cứu" của những công nhân xây dựng, lao động tự do như 23 hoàn cảnh ở trên.

Không ỷ lại vào cộng đồng, những lao động này vẫn đang nương tựa lẫn nhau, cố gắng vượt qua khó khăn. Tuy nhiên trước những diễn biến phức tạp của dịch bệnh, không biết họ có thể cầm cự được tới khi nào. Hơn bao giờ hết, họ đang rất cần sự hỗ trợ từ cộng đồng để vượt qua giai đoạn khắc nghiệt này.

Giúp nhau thế nào để an toàn giữa mùa dịch?

Hiện nay, trên nhiều hội nhóm thiện nguyện tạo ra, trong đó có sự tham gia của rất nhiều mạnh thường quân và những người có lòng hảo tâm được lập ra thông qua mạng xã hội. Tuy nhiên, trước tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Hà Nội siết chặt quản lý việc đi lại nên việc trực tiếp tiếp cận các hoàn cảnh khó khăn là không đơn giản.

Chia sẻ với chúng tôi, anh Nguyễn Phan Huy Khôi - quản trị hội nhóm "Hà Nội - giúp nhau qua mùa dịch" trên Facebook cho biết, qua nắm bắt tình hình và bằng những kinh nghiệm của mình, anh Khôi kêu gọi chấm dứt các hoạt động từ thiện kiểu tự phát, tụ tập đông người. Các nhóm cũng rất nên hạn chế việc di chuyển phát quà.

"Chưa biết quà phát được bao nhiêu nhưng phát virus thì khả năng cao lắm ạ. Kính mong các nhà hảo tâm liên hệ với Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) theo danh bạ dưới đây để phối hợp".

Anh Nguyễn Phan Huy Khôi chia sẻ thêm kinh nghiệm: "Các bạn có hoàn cảnh khó khăn có thể chủ động liên lạc với MTTQ địa phương, hoặc chính quyền nơi mình đang sinh sống để phản ánh tình hình, kêu cứu nếu khó khăn. Mỗi người chịu khó chịu khổ một tí ạ, để chúng ta vượt qua giai đoạn khó khăn này".

Minh Ngọc