Yến Xuân sinh năm 1975, là vợ cũ của danh ca Duy Quang. Yến Xuân từng là một diễn viên múa trước khi chuyển sang làm ca sĩ. Hồi mới chập chững vào nghề hát, như nhiều người khác, chị cũng hát lót cho ca sĩ ngôi sao. Có những đêm phải chờ 5, 6 người mới được lên hát. Ấy vậy mà nhiều khi còn bị khán giả đuổi vì họ đến để xem ca sĩ ngôi sao biểu diễn.

Từ những áp lực đó, khi được mời đi hát phòng trà, Yến Xuân nhận ra ngay, đây mới chính là nơi dành cho mình. Cảm nhận đó hoàn toàn đúng, bởi đã hơn 20 năm nay, Yến Xuân sống yên ổn với công việc này: ca sĩ phòng trà.

Nếu ngày đó, Tuyết Loan được mệnh danh là "Nữ hoàng nhạc Jazz" thì Yến Xuân cũng được khán giả và đồng nghiệp ưu ái đặt biệt danh "Công chúa nhạc Jazz" tại các phòng trà ca nhạc.

Chia sẻ trong chương trình Chuyện cuối tuần, Yến Xuân cho biết, ca sĩ phòng trà thường là nữ. Nam thì thường hát bolero. Lượng ca sĩ hát phòng trà hiện nay ở Sài Gòn khoảng 100 người đổ lại, "ca sĩ cốt cán" hát nhiều phòng trà cũng không nhiều. Một ca sĩ phòng trà thường hát đủ 7 đêm trong tuần và mỗi đêm khoảng 4, 5 bài. Riêng với mini show thì thường trên chục bài.

Ca sĩ Yến Xuân chia sẻ trong chương trình Chuyện cuối tuần cùng đạo diễn Lê Hoàng.

Với một công việc ổn định không khác gì công nhân viên chức như thế nên thu nhập của ca sĩ phòng trà cũng không bấp bênh. 

Bật mí về thu nhập của mình, Yến Xuân nói: "Để hỏi sống được từ đi hát phòng trà không thì rất khó trả lời, bởi như thế nào là sống được. Riêng đối với tôi, đã nhiều năm nay, tôi sống rất được. Nếu lương giáo viên tầm 10 triệu đổ lại thì vào mùa mưa, lương tầm tầm như vậy. Vào mùa nắng ráo thì gấp 2, 3 lần với điều kiện là chạy nhiều phòng trà.

Nếu chỉ hát một phòng trà thì khó có được mức lương đó. Nhưng cũng tùy, nếu ca sĩ ký hợp đồng độc quyền với một phòng trà thì nhận mức lương khác".

Theo Yến Xuân, chủ phòng trà cũng thường đặt ra quy định, phải ít nhất từ 5 đến 10 khán giả thì mới mở cửa. Còn ca sĩ, dù là 5 hay 10 hay 100 khán giả thì cũng vẫn phải hát y chang nhau.

Yến Xuân nói: "Mưa cũng đi, nắng cũng đi. Có hôm bão mà không nghe nhắn, ở nhà đi em là tôi vẫn mặc áo mưa đi. Dù quần áo ướt nhẹp mà nhìn xuống vẫn có khán giả thì mình vẫn hát".

Môi trường hoạt động của ca sĩ phòng trà khá nhẹ nhàng. Người ca sĩ không chỉ được tập luyện, trau dồi nghề hàng đêm mà họ còn dạy dạn kinh nghiệm. Chính vì vậy, nếu nhìn vào danh sách các ca sĩ ngôi sao hiện nay, đa phần đều đi lên từ phòng trà. Trong đó, có thể kể đến Lệ Quyên.

Trả lời câu hỏi của đạo diễn Lê Hoàng, rằng ca sĩ phòng trà có khát vọng được ra sân khấu lớn, làm album, được công chúng biết tới không, Yến Xuân bày tỏ: "Có. Ví dụ như Lệ Quyên. Ánh hào quang của sân khấu quá lớn nên khán giả chỉ nhớ tới họ là một ca sĩ lớn trên sân khấu mà không để ý tới xuất thân từ phòng trà.

Phòng trà là cái nôi rất tốt cho các ca sĩ bước cao hơn. Ca sĩ phòng trà có nhiều kinh nghiệm nhưng lại không cạnh tranh nhiều. Ra sân khấu lớn cũng được. Không ra cũng không sao, mình hát dòng nhạc mình thích, gặp đồng nghiệp cũng thấy rất vui. Thuyền lớn sóng lớn, đôi khi họ có tâm lý đó. Họ an phận và bị lười. Bon chen nhiều quá làm sao vui được".

Yến Xuân là giọng ca kỳ cựu ở phòng trà ca nhạc Sài Gòn.

Bên cạnh đó cũng có nhiều ngôi sao sân khấu tiến vào phòng trà như Mỹ Tâm, Tuấn Hưng, Quang Dũng, Đàm Vĩnh Hưng... bởi theo Yến Xuân, ca sĩ sân khấu được mời vào hát phòng trà là một niềm hãnh diện.

Cô nói: "Rất nhiều ngôi sao hát ở phòng trà. Ví dụ như anh Đàm Vĩnh Hưng, liveshow của anh ấy ở phòng trà là luôn full. Anh Hưng luôn hát tới 1,2 giờ đêm rồi đứng ở cửa, chào cám ơn từng người.

Ca sĩ sân khấu được mời hát phòng trà là một hãnh diện. Vô phòng trà, buộc anh phải hát thật vì hát nhép là lòi hết. Không gian nhỏ, khán giả thấy hết. Ở phòng trà, cái gì là của mình là thấy hết".

Nguyễn Hương