Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với tờ Menshealth, nam diễn viên người Úc Liam Hemsworth cho biết anh vừa mới phẫu thuật sỏi thận. Nguyên nhân gây ra tình trạng này được cho là do lượng rau khổng lồ trong chế độ thuần chay anh đang áp dụng.

Liam Hemsworth cho biết bữa sáng của anh bao gồm sữa hạnh nhân, protein từ thực vật và 5 nắm rau cải bó xôi.

"Đó là những gì tôi nghĩ là tốt cho sức khỏe. Sau khi bị sỏi thận, tôi cần phải suy nghĩ lại loại thức ăn mình đang nạp vào cơ thể. Một khi bị sỏi thận, nếu cứ tiếp tục cách ăn như hiện tại thì sẽ làm tăng 50% việc hình thành những viên sỏi thận khác", anh nói.

"Nhưng tiêu thụ nhiều rau không phải là lời giải thích duy nhất gây ra sỏi thận. Rất nhiều yếu tố trong chế độ ăn uống có liên quan tới sỏi thận, bao gồm việc uống bao nhiêu nước, hay các khoáng chất có trong thực phẩm", theo tiến sĩ Caroline Apovian, giáo sư y khoa về nội tiết, tiểu đường, dinh dưỡng và quản lý cân nặng tại Đại học Y Boston, Mỹ.

Hầu hết sỏi thận là do sự tích tụ canxi oxalate

"Sỏi thận là sự lắng đọng các chất khoáng, muối khác nhau hình thành bên trong thận. Chúng có thể gây đau đớn, nhưng thường không gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho cơ thể", theo trang Mayo Clinic.

Sỏi thận có thể được gây ra bởi nhiều yếu tố, nhưng phổ biến nhất là khi có sự tích tụ canxi oxalate trong cơ thể. Khoảng 8 trong số 10 viên sỏi thận thuộc loại này, như trong trường hợp của Liam Hemsworth mắc phải.

Oxalate là một hợp chất được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm, bao gồm một số loại rau như cải bó xôi, củ cải, khoai tây, socola, hạnh nhân.

Trong quá trình tiêu hóa, oxalate sẽ liên kết với canxi có sẵn trong cơ thể, sau đó bị đào thải cùng với những chất dư thừa có trong thực phẩm. Trong trường hợp oxalate bị mất cân bằng, nó sẽ bị tích tụ lại trong cơ thể gây ra sỏi thận.

Mặc dù nguyên nhân hình thành sỏi canxi oxalate là do trong nước tiểu chứa nhiều canxi, nhưng thực tế không phải hoàn toàn do chế độ ăn uống. Canxi có trong thực phẩm có thể liên kết với oxalate, nó còn giúp làm giảm nguy cơ lắng đọng các khoáng chất khác gây ra sỏi thận.

"Nếu có quá nhiều canxi oxalate trong nước tiểu, nó sẽ tạo ra các tinh thể. Khi các tinh thể bắt đầu tăng số lượng, chúng dính vào nhau để tạo thành một tinh thể lớn hơn được gọi là sỏi thận", tiến sĩ Apovian nói với trang Insider qua email.

Rau quả không phải là thực phẩm duy nhất chứa canxi oxalate, hay làm tăng nguy cơ sỏi thận

Mặc dù Liam Hemsworth nói rằng rau quả anh ăn mỗi ngày có khả năng là thủ phạm gây sỏi thận, nhưng điều đó không đúng trong mọi trường hợp. Nhiều loại thực phẩm khác cũng có liên quan đến nguy cơ sỏi thận.

Quá nhiều natri hoặc muối ăn có thể là một yếu tố nguy cơ cao gây sỏi thận. Bởi vì nó có thể làm tăng lượng canxi trong nước tiểu, tạo ra các tinh thể hình thành sỏi thận.

Có một nghiên cứu cho thấy trong nước tiểu của người ăn chay có nguy cơ bị sỏi thận chứa nhiều axit uric. Axit uric là một trong những yếu tố gây ra sỏi thận. Ngoài ra, nghiên cứu khác chỉ ra một vài loại rau nếu ăn với số lượng lớn có thể làm tăng nồng độ canxi oxalate và nguy cơ sỏi thận, đó là cải bó xôi, rau răm, củ cải đường và cà chua.

Nhưng các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng chế độ ăn giàu protein, đặc biệt là có nhiều protein từ các nguồn động vật cũng có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận.

"Hóa ra người ăn chay bị sỏi thận ít hơn người ăn thịt, mặc dù lượng canxi và oxalate của họ cao hơn người ăn thịt", tiến sĩ Apovian nói.

Để tránh sỏi thận hãy uống đủ nước, bổ sung đủ canxi và cắt giảm muối

Nếu bạn là người thuần chay, hoặc chỉ là một người thích ăn rau xanh, bạn không cần phải hoảng sợ.

"Cải bó xôi rất lành mạnh. Có nhiều cách tốt hơn để tránh sỏi thận hơn là tránh xa các thực phẩm chứa nhiều oxalate", tiến sĩ Apovian nói.

Uống nhiều nước rất quan trọng đối với sức khỏe nói chung và thận nói riêng. Uống đủ nước giúp thận đảo thải độc tố và lưu thông các chất dinh dưỡng tốt hơn, theo trang National Kidney Foundation.

Tuy nhiên, ăn quá nhiều muối có thể làm cơ thể mất nước và làm tăng canxi trong nước tiểu. Điều này làm tăng nguy cơ sỏi thận, vì vậy hãy điều chỉnh lượng muối trong chế độ ăn uống hằng ngày.

Cuối cùng, sỏi thận canxi oxalate thực sự có thể được tạo ra do thiếu hụt canxi. Hãy chắc chắn bữa ăn của bạn bao gồm các loại thực phẩm giàu canxi như sữa, sữa chua, bông cải xanh, bắp cải, đậu và hạt (như vừng và chia).

Theo Insider

Phan Hằng