(Tổ Quốc) - Trong 3 bệnh nhân bị vỡ túi phình động mạch chủ bụng nguy kịch vừa được một BV ở miền Tây tiếp nhận, có một trường hợp rất hiếm gặp.
Ngày 29/6, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ (BV ĐKTW CT) cho biết, nơi đây vừa liên tiếp phẫu thuật cứu sống 3 bệnh nhân rất nguy kịch do vỡ túi phình động mạch chủ bụng nguy kịch.
3 người suýt chết vì vỡ túi phình động mạch chủ bụng
Người đầu tiên là ông Trần Văn Hai (62 tuổi, quê Đồng Tháp) nhập viện vì đột ngột đau bụng dữ dội.
Kết quả chụp CT cho thấy bệnh nhân bị phình động mạch chủ bụng dưới thận vỡ vào khoang sau phúc mạc có dấu hiệu dò vào tĩnh mạch chủ dưới, cần phẫu thuật gấp.
Bệnh nhân này còn có các bệnh lý đi kèm trước phẫu thuật như lupus ban đỏ, gout mạn tính, di chứng nhồi máu não.
Quá trình phẫu thuật diễn ra rất khó khăn do tá tràng, mạc treo ruột dính lên túi phình, gỡ dính khó, mô xung quanh viêm dính và nhiễm trùng tạo một túi mủ xung quanh túi phình. Bệnh nhân được đặt ống ghép chữ Y, đồng thời khâu lại tĩnh mạch chủ dưới.
Đây là trường hợp phình động mạch chủ bụng vỡ dò vào tĩnh mạch chủ dưới hiếm gặp. Y văn thế giới mới chỉ ghi nhận vài trường hợp cụ thể.
Bệnh nhân thứ hai là Nguyễn Hoàng Liên (67 tuổi, quê Vĩnh Long) được chuyển từ BV tuyến dưới đến với chẩn đoán phình động mạch chủ bụng dưới thận, tăng huyết áp, đái tháo đường tuýp 2.
Kết quả Chụp CT cho thấy bệnh nhân có phình động mạch chủ bụng vỡ ra sau phúc mạc đoạn dưới động mạch thận, kích thước 95x102 mm. Sau đó, ông được các bác sĩ khoa Ngoại Lồng ngực - Mạch máu thực hiện phẫu thuật cấp cứu thành công .
Bệnh nhân còn lại là ông Ông Văn Sơn (54 tuổi, quê Sóc Trăng).
Ngày 21/6 bệnh nhân đau hông trái (T) nhiều và đến khám tại một bệnh viện ở Bạc Liêu với chẩn đoán phình bóc tách động mạch chủ bụng đoạn trước chỗ chia động mạch chậu có huyết khối dọa vỡ.
Trên đường chuyển viện lên TP.HCM, bệnh nhân đột ngột đau hông dữ dội, mệt nên nhập viện BV ĐKTW CT.
Tại đây bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật để cấp cứu tình trạng phình động mạch chủ bụng dưới thận vỡ vào khoang sau phúc mạc. Ca phẫu thuật tiến hành thành công sau gần 4 giờ thực hiện, cứu bệnh nhân thoát chết.
Ai hay hút thuốc lá, ăn nhiều mỡ hãy cẩn thận
Bác sĩ Trầm Công Chất, Trưởng Khoa Ngoại Lồng ngực – Mạch máu BV ĐKTW CT cho biết, phình động mạch chủ bụng là bệnh lý giãn khu trú bất thường của động mạch chủ (ĐMC) ở đoạn bụng, bao gồm một hay nhiều đoạn.
Tỉ lệ tử vong do vỡ phình trước khi đến được BV là 25% và đến 51% tử vong trong BV mà chưa kịp làm phẫu thuật.
Phình ĐMC bụng giai đoạn đầu hầu hết không có triệu chứng gì, thường được phát hiện tình cờ khi siêu âm hoặc chụp phim cắt lớp vi tính.
Vỡ phình ĐMC bụng là bệnh lý đe dọa tính mạng và phải xử trí ngay lập tức.
Chưa rõ nguyên nhân chính xác của tình trạng này nhưng có các yếu tố nguy cơ và điều kiện thuận lợi cho việc hình thành phình động mạch chủ bụng là: hút thuốc lá, tuổi tác, tăng huyết áp, tăng cholesterol máu và xơ vữa động mạch.
Giới tính và yếu tố di truyền cũng ảnh hưởng đến quá trình hình thành phình ĐMC.
ĐMC bụng dưới thận chịu ảnh hưởng của quá trình vữa xơ động mạch nhiều nhất và là vị trí hay gặp của phình ĐMC bụng.
Vì phình ĐMC bụng giai đoạn đầu hầu hết không có triệu chứng gì nên việc khám sức khỏe định kỳ đều đặn là rất quan trọng để có thể phát hiện bệnh sớm.
Đặc biệt là những người có tiền sử gia đình bị phình ĐMC bụng hay những người trên 60 tuổi có tiền sử hút thuốc lá hay tăng huyết áp.
Khi phát hiện có phình ĐMC bụng thì quan trọng nhất là theo dõi tốc độ thay đổi kích thước túi phình để có quyết định điều trị can thiệp kịp thời tránh khối phình vỡ sẽ dẫn đến tử vong.
Do bệnh có liên quan đến xơ vữa động mạch và tăng huyết áp, nên các phương thức phòng ngừa và điều trị hai yếu tố trên được coi là biện pháp phòng tránh bệnh chủ yếu.
Bác sĩ khuyên người dân nên hạn chế ăn mỡ, điều chỉnh rối loạn lipid máu, tập thể dục đều đặn, khám sức khỏe định kỳ, kiểm soát tốt huyết áp, điều chỉnh đường huyết, không hút thuốc lá...
Ở người cao tuổi cần cảnh giác với các khối u đập theo nhịp mạch ở vùng bụng và đến khám sớm để có thể theo dõi và điều trị kịp thời.
Hoàng Lê